تعدادی از بیماری های پوستی ایمونولوژیک و اختلالات سیستمتیک باتظاهرات پوستی، امروزه به عنوان بیماری های مجزا با یافته های کلینیکی، بافت شناختی وایمونوپاتولوژی منحصر به فرد شناخته می شوند.از نظر کلینیکی،این اختلات توسط موربیدیتی (درد، خارش، بدشکلی) و در بعضی موارد، با مرگ و میر( عمدتاً به علت فقدان فعالیت سد اپیدرمی و یا عفونت ثانویه ) مشخص می شوند . ویژگی های اصلی بیماری های پوستی با واسطه ایمنی و اختلالات سیستمیک با تظاهرات پوستی در این فصل خلاصه شده اند.
بیماری های جلدی خود ایمنی
پمفیگوس وولگاریس
پمفیگوس اشاره به گروهی ازبیماری های تاولی اینترا اپیدرمال به واسط اتوآنتی بادی داردکه با از بین رفتن اتصال بین سلول های اپیدرم (فرآیندی که آکانتولیز نامیده می شود ) مشخص می شوند . وارد کردن فشار با دست روی پوست این بیماری ممکن است سبب جدا شدن اپیدرم شود. (علامت نیکولسکی). این یافته،در حالی که مشخصه پمفیگوس است، برای این گروه از اختلالات اختصاصی نیست و در نکرولیز توکسیک اپیدرم ، سندرم استیونس – جانسون و تعداد کمی از سایر
بیماری پوستی نیز دیده می شود.
پمفیگوس وولگاریس (PV) یک بیماری تاولی مخاطی جلدی است که در بیماران ۴۰< سال بیشتر است. PV معمولاٌ از سطوح مخاطی شروع می شود و به سمت درگیری پوست پیشرفت می کند. PV با تاول های شل و شکننده مشخص می شود که پاره می شوند و برهنگی گسترده پیوست و غشاهای مخاطی ایجاد میشود . PV معمولاٌ دهان ، پوست سر، صورت، گردن، آگزیلا ، کشاله ران و تنه را گرفتار می کند. PV ممکن است همراه با درد شدید پوست باشد، برخی بیماران دچار خارش نیز می شوند. ضایعات معمولا بدون اسکار بهبود می یابند به جزمکان هایی که باعفونت ثانویه عارضه دار شده اند یا به صورت مکانیکی زخم های درم ایجاد کرده اند.هایپرپیگمانتاسیون بعد از التهاب معمولاٌ در محل ضایعات ترمیم شده تا مدتی وجود دارد .
بیوپسی ضایعات اولیه ، تشکیل وزیکول داخل اپیدرم ثانویه به از بین رفتن اتصال بین سلول های اپیدرمی ( به عبارت دیگر ، تاول های آکانتولیتیک ) را نشان می دهد. حفره های تاولی حاوی سلول های اپیدرمال آکانتولیتیک هستند، که به شکل سلول های یکسان گردحاوی هسته های هایپرکروماتیک می باشند.
کراتینوسیت های بازال متصل به غشای پایه اپیدرم باقی می ماند، از این رو، تشکیل تاول در داخل قسمت سوپرابازال اپیدرم است .پوست ضایعه دار ممکن است حاوی تجمعات کانونی ائوزنیوفیل های داخل اپیدرمی درون حفره های تاولی باشد،تغییرات درم اندک هستند و اغلب محدود به ارتشاح لکوسیتی با ارجحیت ائوزینوفیل می باشند. ایمونوفلورسانس میکرسکوپی مستقیم پوست آسیب دیده یاسالم،رسوبات IgG را روی سطح کراتینوسیت ها نشان می دهد، رسوبات اجزای کمپلمان معمولاٌ در پوست ضایعه دار یافت می شوند اما در پوست غیرگرفتار دیده نمی شوند. رسوبات IgG روی کراتینوسیت ها از اتوآنتی بادی های در گردش علیه اتوآنتی ژن های سطح سلولی حاصل می شوند. این اتوآنتی بادی های در گردش می توانند در ۹۰ – ۸۰% بیماران PV از طریق ایمونوفلورسانس میکروسکوپی غیرمستقیم دیده شوند، مری میمون بهترین سوبسترا برای این مطالعات است. بیماران مبتلا به PV اتوآنتی بادی های IgG علیه دسموگلین ها دارند. (گلیکوپروتئین های دسموزومی عرض غشایی که متعلق به خانواده کادهرین ازملکول های اتصالی وابسته به کلسیم هستند.) این اتوآنتی بادی ها می توانند از طریق ارزیابی ایمونوسوربنت متصل به آنزیم (ELISA) دقیقا اندازه گیری شوند. بیماران مبتلا به مراحل اولیه PV (به عبارت دیگر بیماری مخاطی) اتوآنتی بادی های IgG علیه Dsg3 دارند.
بیماری: پمفیگوس وولگاریس / کلنیک : تاول های شل ، پوست بدون پوشش، ضایعات دهانی مخاطی / هیستولوژی : تاول آکنتولیتیک در لایه سوپرابازال اپیدرم تشکیل می شود / ایمونوپاتولوژی : رسوبات سطح سلولی IgG روی کراتینوسیت ها / آنتی ژن خودیª:
Dsg3 (به اضافه Dsg1 در بیماران با درگیری پوست)
بیماری : پمفیگوس فولیاسه / کلنیک : کراست ها و اروزیون های سطحی روی اسکاپ ،مرکزصورت،قسمت فوقانی قفسه سینه وپشت/ هیستولوژی: تاول آکانتولیتیک درلایه سطحی اپیدرم تشکیل می شود/ / ایمونوپاتولوژی : رسوبات سطحی سلولی IgG روی کراتینوسیت ها/ آنتی ژن خودیa : آنتی ژن Dsg1
بیماری : پمفیگوس پارانئوپلاستیک / کلنیک : استوماتیت دردناک با ضایعات لیکنوئید یا پاپولواسکواموس که تاولی می شوند/هیستولوژی: آکانتولیز ، نکروز کراتینوسیت و درماتیت حد واصل واکوئولار/ ایمونوپاتولوژی:رسوبات سطح سلولی C3 وIgG روی کراتینوسیت ها و (گاهی) واکنشگرهای ایمنی در اپیدرمال BMZ/ آنتی ژن خودیa : اعضای خانواده پروتئین پلاکین و کادهرین های دسموزال ( برای جزئیات به متن مراجعه کنید )
بیماری: پمفیگوس تاولی/کلنیک : تاول های سفت بزرگ روی سطوح فلکسور و تنه / هیستولوژی : تاول ساب اپیدرمال با ارتشاح غنی از ائوزینوفیل/ ایمونوپاتولوژی: نوار خطی C3 و یا IgG در اپیدرمال BMZ / آنتی ژن خودیa : آنتی ژن های BPAG1 و BPAG2
بیماری : پمفیگوس بارداری / کلنیک : پلاک های کهیری خارش دار که توسط وزیکول ها وتاول ها احاطه شده اند،بر روی تنه و اندام ها دیده می شوند/ هیستولوژی : نمای قطره اشکی ، تاول های ساب اپیدرمال در درم پاپیلا ، ارتشاح غنی از ائوزینوفیل /ایمونوپاتولوژی: نوارخطی C3 دراپیدرمال BMZ/ آنتی ژن خودیa: آنتی ژن BPAG2 (به اضافه ی BPAG1 در برخی بیماران)
بیماری : درماتیت هرپتی فرم / کلنیک : پاپول ها و وزیکول های کوچک بسیار خارش دار روی آرنج ها ، زانوها ، باتک ها و خلف گردن / هیستولوژی: تاول ساب اپیدرمال با نوتروفیل ها دردرم پاپیلا / ایمونوپاتولوژی : رسوبات گرانولر IgA در درم پاپیلا/ آنتی ژن خودیa : ترانس گلوتامیناز اپیدرمال
بیماری : بیماری IgA خطی/ کلنیک : پاپول های خارش دارکوچک روی سطح اکستانسور، گاهی تاول های بزرگ تر و قوسی شکل / هیستولوژی : تاول ساب اپیدرمال با ارتشاح غنی از نوتروفیل / ایمونوپاتولوژی: نوار خطی IgA در اپیدرمال BMZ/ آنتی ژن خودیa : آنتی ژن BPAG2 (برای جزئیات بیشتر به متن مراجعه کنید)
بیماری :اپیدرمولیز تاولی اکتسابی / کلنیک : تاول ها ، اروزیون ها، اسکارها و میلیا روی نواحی در معرض تروما ، تاول های گسترده ،ملتهب و سفت ممکن است از ابتدا دیده شوند/ هیستولوژی: تاول ساب اپی درمال که ممکن است حاوی ارتشاح لکوسیتی باشد یا نباشد/ ایمونوپاتولوژی: نوار خطی IgG و/ یا C3 در اپی درمال BMZ/ آنتی ژن خودیa : کلاژن نوع VII
بیماری : پمفیگوئید غشایی-موکوسی / کلنیک :ضایعات اروزیو و/ یا تاولی غشاهای مخاطی و احتمالا پوست ، اسکار برخی نقاط / هیستولوژی:تاول ساب اپیدرمال که ممکن است حاوی ارتشاح لکوسیتی باشد یا نباشد./ ایمونوپاتولوژی: نوار خطی IgA ،IgG و/ یا C3 در اپیدرمال BMZ / آنتی ژن خودیa: آنتی ژن BAPG2، لامینین ۳۳۲ یا سایر موارد.