تاثیرات اوزون بر جذب فلوراید در مینای دندان

نشریه دندانی مصری، شماره ۵۳، ۱۴۲۳:۱۴۳۰، ماه آپریل، سال ۲۰۰۷

تاثیرات اوزون بر جذب فلوراید در مینای دندان

ایمان ال-ساید*، دالیا ابو ال- مقد** و گادا ال-باز***

چکیده مقاله

اهداف مقاله: ارزیابی تاثیرات لایه اوزون با شدت های مختلف و دفعات استفاده بر جذب فلوراید در سطح مینای دندان به عنوان تکنیک پیشگیری پوسیدگی. روال کار: شانزده دندان آسیاب انسان به چهار گروه تقسیم شدند گروه اول به مدت یک دقیقه در معرض نود و پنج میکروگرم از لایه اوزون/ میلی لیتر از اکسیژن قرار گرفتند، گروه دوم به مدت یک دقیقه در معرض صد و بیست میکروگرم از لایه اوزون/ میلی لیتر اکسیژن قرار گرفتند، گروه سوم به مدت دو دقیقه در معرض نود میکروگرم از لایه اوزون/ میلی لیتر اکسیژن قرار گرفتند و نیز گروه چهارم به مدت دو دقیقه در معرض صد و بیست میکروگرم لایه اوزون/ میلی لیتر اکسیژن قرار گرفتند. در هر دندانی سطحی بدون محافظت رها شد، دیگری با ۱.۲۳ درصد ژل تنها به مدت چهار دقیقه محافظت شد، سومین سطح با اوزون هنگام استفاده از ژل ای‌پی‌ای محافظت شد و آخرین سطح نیز با ژل ای‌پی‌ای بعد از اتمام پاکسازی اوزونی محافظت شد. دندانها با EDX تجزیه و تحلیل ‌شده و با ESEM معاینه شد. نتایج: اوزون در جذب فلوراید با نود میکروگرم از اوزون/ میلی لیتر شدت اکسیژن با دو دفعه سبب افزایش قابل توجهی استفاده می شود و نیز ESEM فلوراید کلسیم را مانند رسوب روی سطح مینای دندان آشکار کرد.

مقدمه تاثیرات اوزون بر جذب فلوراید در مینای دندان

طی دهه گذشته، هدف دندانپزشکی ترمیمی در‌ خصوص پیشگیری عوض شده است و حفظ استحکام دندانها برای مدت مدیدی به نخستین هدف مبدل شده‌است. متخصصان دندانپزشکی تلاش کرده‌اند تا این هدف را بیشتر از طریق استفاده از فلوراید در شکل‌های مختلف به عنوان ژله‌ها، براق کننده‌ها و نیز پرکننده‌ها به بیمارانشان پیشنهاد دهند. فراهم کردن فلوراید امروزه به طور منظم مطرح می شود تا  نقشی خرد در افزایش استحکام مینای دندان در برابر پوسیدگی داشته باشد. تاثیر فلوراید در بیشتر موارد موضعی است و  ترمیم دندان پوسیده  آسیب دیده می‌شود.

فلوراید به واسطه انتشار به درون باکتری ها به عنوان فلوراید هیدروژن در هنگام اسیدی‌کردن جرم‌های دندان متابولیسم باکتریایی را نیز مهار می‌کند. درون باکتری‌ها ، فلوراید سلول را اسیدی می کند و نیز فعالیت آنزیم ضروری را مهار می‌کند (وان لوور-ان، ۱۹۹۰) و به علاوه فلوراید نمک زدایی از کریستال‌های هیدروکسی آپانیت از اسید‌پاشی را مهار میکند. فلوراید با جذب سطحی در سطح کریستال و جذب یون‌های کلسیم و فسفات که منجر به  ساختار معدنی بر‌‌روی کریستال‌های سطحی بدون املاح در ضایعه  می شود ترمیم دندان را بهبود می‌بخشد. مواد معدنی متشکل از هیدروکسی آپاتیت و فلورو- آپانیت هستند که در برابر اسید بسیار مقاوم است( تن کیت،۱۹۹۱). بنابر شواهد موجود کاهش پوسیدگی  هنگامی موثرترین است که غلظت کم فلوراید در محیط دندان همواره حفظ ‌شود.

مطالعات گوناگونی در جهت تایید یافته‌های مربوط به جذب فلوراید افزایشی از مینای دندان بهسازی شده لیزری برآمدند (بهار و تاقوموری، ۱۹۹۴). در حالی که لیزرتراپی در ترکیب با کاربرد فلوراید ظاهرا نسبت به کاربرد فلوراید به تنهایی مزایای متعددی دارد، برخی از تاثیرات نامطلوب مانند خوردگی و نواحی آب شده در سطح مینای دندان مشاهده می‌شود.

اوزون شکل سه‌ظرفیتی فعال شده اکسیژن است که به طور ذاتی در هوای آزاد وجود دارد و یک اوزون ساز می تواند این عنصر را به طور مصنوعی به وجود‌آورد. برای بیش از ۱۵۰ سال، اوزون پییشینیه‌ای طولانی مربوط به استفاده مفید در پزشکی و حوزه‌های دیگر درمانی    داشته است و پژوهش فعالی در خصوص کاربرد درمانی اوزون در حوزهای بسیاری، مانند ریشه درمانی، درمان پیرادندانی و در درمان عفونت‌های بافت نرم، در حال انجام است. اوزون درمانی در زمینه دندانپزشکی سنتی نیز اثبات شده است و به علاوه توانایی درمان ضایعه پوسیده را دارد بدون آنکه نیازی به قطع عضو معیوب باشد.

میکروسکوپ الکترونی روبشی محیطی((ESEM وسیله ای است که امکان بررسی سطوح طبیعی هیدراته و نمونه‌های آزمایشی ثابت‌نشده را با وضوح تصویر بالا می دهد. از آن جایی که نیازی به آماده‌سازی نمونه نیست، میکروسکوپ الکترونی روبشی محیطی((ESEMمی تواند تغییرات مصنوعی را کاهش دهد و در نتیجه برای مشاهده تغییرات ریخت شناسی بر روی سطوح مینای دندانی پس از درمان‌های گوناگون وسیله‌ای ارجح محسوب می‌شود (کاون و دیگران، ۱۹۹۶).

بیشتر بخوانید: کاربرد اوزون و مشتقات آن در دندانپزشکی

مواد و روش کار

شانزده دندان آسیابی غیر پوسیده کشیده‌شده، کشیده شده به دلایل پیرادندانی، ذخیره شده در آب و در دمای اتاق برای این مطالعه استفاده شد. این دندانها به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم می شوند و هرکدام از گروهها دارای چهار دندان هستند و نیز تمام دندانها با آب و فرچه به‌صورت دستی تمیز می‌شوند. جهار گروه آزمایشی مذکور به شرح زیر بودند: گروه یک به مدت یک دقیقه در معرض ۹۰ میکروگرم اوزون و میلی لیتر اکسیژن قرار گرفتند، گروه دو به مدت یک دقیقه در معرض ۱۲۰ میکروگرم اوزون و میلی لیتر اکسیژن قرار گرفتند، گروه سه به مدت دو دقیقه در معرض ۹۰ میکروگرم اوزون و میلی لیتر اکسیژن قرار گرفتند و نیز گروه چهار به مدت دو دقیقه در معرض ۱۲۰ میکروگرم اوزون و میلی لیتر اکسیژن قرار گرفتند. برای هر دندانی سطحی درمان نشده به عنوان سطح کنترل وجود دارد که میزان طبیعی فلوراید در دندان را تعیین می‌کند و سطح دیگری با ژل فلوراید موضعی تنها به مدت چهار دقیقه درمان می شود و شایان ذکر اینکه این ژل مورد استفاده (۱.۲۳%) APE بود ( محصولات دندانپزشکی سلطان، ال تی پی).

این دو سطح ابتدا برای تعیین درصد فلوراید پیش از درمان سطوح دیگر با اوزون به بوته آزمایش گذاشته شدند و سومین سطح هنگام استفاده از ژل ای پی اف ((APF درمان شد( از دی). اوزون از طریق اوزون ساز پزشکی ( شرکت خدماتی اوزون، کانادا) به کار گرفته شد که برای گرفتن نود میکروگرم اوزون/ میلی لیتر اکسیژن برای گروه های یک و دو  بر روی هفت ولت و ۱/۱۶ شارش تنظیم شد، درحالی که برای گرفتن صد و بیست میکروگرم اوزون/ میلی لیتر اکسیژن برای گروهای سه و چهار بر روی ده ولت و ۱/۱۶شارش تنظیم شد. منبع اوزون اکسیژن پزشکی خالصی است و ژنراتور برای تنظیم کردن غلظت مجهز به نوعی روش است. در پایان استفاده اوزونی، دندانها برداشته شدند،  ژل ای پی اف(APF) با پارچه کتان تمیز پاک شد و سپس ژل جدیدی به آخرین سطحی که قبلا در معرض اوزون قرار گرفته بود مالیده شد و پس از گذشت چهار دقیقه این ژل نیز پاک شد. دندانها به مدت سی ثانیه با آب مقطر شستشو داده شده و سپس به مدت نیم ساعت در ظرف خشک و تمیزی قرار داده شدند و در پایان تا زمانی که آنها به بوته آزمایش گذاشته شوند دوباره به آب بازگردانده شدند.

دندانها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی محیطی( ESEM)( مدل فیلیپس XL30ESEM، شرکت فی، فیلیپس) با سنسور الکترونی ثانویه گازی( GSED)، تحت شرایط عملیاتی بیست کاولت و ۳.۰ تور مستقیما شرح داده شدند.

  شماره. ۲

 آنها در یک سوم میانی از هر سطح دندانی در عمق سه بدون روش آماده سازی سنتی نمونه مانند دهیدراسیون یا پوشش دهی بررسی به طور مستقیمی بررسی شدند. واحد تحلیل پراش انرژی پرتو ایکس( EDX) وصل شد تا میکروسکوپ الکترونی روبشی محیطی( ESEM) قادر به آنالیز مولفه‌های مختلف موجود در نمونه و بخشی از هر مولفه باشد. این تکنیک محدودیت های دیگر روش های سنتی را برطرف می‌کند و البته تکنیک مذکور در اندازه گیری مولفه‌هایی با غلظت کم یا وزن مولکولی اعم از فلوئور در مینای دندان منحصر به فرد است.

نتایج

اطلاعات حاصل از این مطالعه جمع آوری شده، با استفاده از آزمون دانکن تحلیل شده و در جدول شماره یک ارائه شده است و برای مقایسه جذب فلوراید سطوح درمان شده با سطوح درمان شده غیر اوزونی محاسبه می شوند.

جدول(۱) : تاثیر اوزون بر جذب فلوراید در سطوح مینای دندان در مقایسه با سطوح درمان شده غیر اوزونی

سطوح                 گروه ها	گروه اول میانگین/ انحراف معیار	گروه دوم میانگین/ انحراف معیار	گروه سوم میانگین/ انحراف معیار	گروه چهارم میانگین/ انحراف معیار
سطح N	۰.۵۸۰۰۰۰/ ۰.۰۷۳۹۳۷	۰.۷۹۷۵۰۰/ ۰.۲۴۹۸۵۰	۰.۸۷۲۵۰۰/ ۰.۱۷۵۳۸۱	۰.۸۴۰۰۰۰/ ۰.۱۵۷۲۶۸
سطح F	۰.۷۲۲۵۰۰/ ۰.۱۴۴۵۳۹	۱.۱۷۲۵۰۰/ ۰.۰۹۸۱۰۷	۱.۴۶۲۵۰۰/ ۰.۳۸۳۶۹۹	۱.۸۱۲۵۰۰/ ۰.۸۶۸۷۶۸
سطح  Oz D	۲.۱۹۰۰۰۰/ ۰.۹۰۰۴۸۱	۱.۳۶۲۵۰۰/ ۰.۲۰۸۸۶۶	۲.۵۲۲۵۰۰/ ۰.۸۴۰۷۲۹	۱.۸۱۲۵۰۰/ ۰.۸۶۸۷۶۸
سطح Oz A	۲.۶۹۰۰۰۰/ ۱.۰۴۵۵۹۴	۱.۳۵۰۰۰۰/ ۰.۴۰۵۵۴۵	۱.۷۵۵۰۰۰/ ۰.۶۸۸۵۰۱	۱.۶۳۲۵۰۰/ ۰.۹۰۶۹۱۳

S.D: انحراف معیار                                            سطح N: بدون درمان

• سطح F: درمان شده فقط با فلوراید
• سطح OzD: درمان اوزونی در جریان فلوراید
• سطح OzA: به کار گیری فلوراید بعد از اتمام درمان اوزونی

                                       

جدول یک: مقادیر متوسط فلوراید % در سطوح گروه اول که حروف را اشتراک گذاری می کنند در P=0.05 از یکدیگر متفاوت نیستند.

جدول دو: مقادیر متوسط F1% در سطوح گروه سوم که حروف را اشتراک گذاری می کنند در در P=0.05 از یکدیگر متفاوت نیستند.

شکل شماره چهار: مقادیر متوسط F1% در گروه چهارم. تمام سطوح در P=0.05 به طور قابل توجهی متفاوت از یکدیگر نیستند.

جدول شماره یک و شکل یک و دو نشان دهنده میانگین درصد جذب فلوراید در سطح مینای دندان درمان شده با فلوراید و سطوح درمان شده با اوزون( ۹۸میلی گرم/ میلی لیتر) پیش از به کارگیری فلوراید است و طبق آنچه که در شکل شماره یک نشان داده شد گروه اول به مدت یک دقیقه در معرض اوزون قرار گرفتند و  نیز طبق شکل شماره دو گروه سوم به مدت دو دقیقه در معرض اوزون قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در جذب فلوراید سطوح مینای دندانی اوزون افزایش قابل توجهی وجود داشت و به دنبال آن در به کارگیری فلوراید از سطوح مینای دندانی درمان نشده یا درمان شده فقط با فلوراید این افزایش تجربه شد. درحالی ‌که در درصد جذب فلوراید بین سطوح مینای دندانی درمان شده با اوزون هنگام به کارگیری فلوراید بعد از پایان درمان اوزونی  افزایش به طور آماری قابل توجهی وجود نداشت.           

جدول شماره یک و شکل شماره ۴ میانگین درصد جذب فلوراید در سطوح مینای دندان درمان شده فقط با فلوراید و نیز سطوح درمان شده با اوزون( ۱۲۰ میلی گرم/ میلی لیتر) به مدت دو دقیقه( گروه چهارم) را نشان داده است. طبق یافته ها در جذب فلوراید از سطوح مینای دندانی درمان شده اوزون هنگام به کارگیری فلوراید با سطوح درمان نشده یا درمان شده  فقط با فلوراید افزایش به طور آماری قابل توجهی وجود نداشت.

شکل شماره سه: مقادیر متوسط از F1% در گروه دوم. سطوحی که حرفی را اشتراک گذاری می کنند در P=0.05 به صورت قابل توجهی متفاوت از یکدیگر نیستند.

جدول شماره یک و شکل شماره سه میانگین درصد جذب فلوراید در سطوح مینای دندانی درمان شده فقط با فلوراید را نشان می دهد و نیز نشان دهنده سطوح درمان شده با اوزون(۱۲۰ میلی گرم/ میلی لیتر) به مدت یک دقیقه( گروه دوم) قبل از به کارگیری فلوراید است. بر طبق نتایج حاصله، در جذب فلوراید در سطوح مینای دندانی که با اوزون درمان می شوند یا قبل از به کارگیری فلوراید نسبت به سطوح درمان نشده افزایش قابل توجهی مشاهده شد اما در درصد جذب فلوراید بین سطوح مینا دندانی درمان شده با اوزون هنگام به کارگیری فلوراید، سطوح درمان شده با فلوراید بعد از درمان اوزونی و سطوح درمان شده با فلوراید افزایش به طور آماری قابل توجهی مشاهده نشد.

شکل شماره پنج: مقادیر متوسط F1% در تمام گروه‌ها و در تمام سطوح درمان شده با اوزون هنگام به کارگیری فلوراید.

حدول شماره یک و شکل شماره پنج و شش نشان داد که در جذب فلوراید در سطوح مینای دندانی درمان شده با اوزون هنگام به کارگیری فلوراید تفاوت قابل توجهی وجود ندارد( شکل شماره پنج) و نیز در سطوح مینای دندان درمان شده با اوزون قبل از درمان ژل APF( شکل شماره ۶) با شدت افزایشی و ماندگاری اوزون تفاوت قابل توجهی وجود نداشت.

شکل شماره شش : مقادیر متوسط F1% در تمام گروه‌ها و در تمام سطوح درمان شده با فلوراید قبل از به کارگیری فلوراید. 

نتایج میکروسکوپ الکترونی روبشی محیطی( ESEM)

(۷.بی): مشاهده ESEM نمونه با سطح مینا دندانی محافظت شده با فلوراید که نشان دهنده رسوب سطحی کمتری است. شکل (۷.ای): مشاهده ESEM نمونه با سطح مینا دندانی بدون درمان که نشان دهنده ……

(۷.دی) مشاهده ESEM نمونه سطح مینا دندانی درمان شده با اوزون هنگام به کارگیری فلوراید

(۷.سی): مشاهده ESEM نمونه نزدیک به یکی از رسوباتی که مشابه فلوراید کلسیم بر روی سطح مینای دندان است.                                                                          

(۷.ای) مشاهده ESEM نمونه سطح مینا دندانی محافظت شده با اوزون قبل از به کار گیری فلوراید  

ارزیابی ESEM نمونه سطوح محافظت نشده، یعنی سطوحی که فقط با فلوراید و با استفاده از اوزون فلوراید ترکیب شده محافظت می شوند( هنگام- قبل از)، در شکل ۷ ای،بی، سی، دی و ای نشان داده می شود. سطوح م ینا دندانی محافظت نشده با فلوراید رسوبی را نشان ندادند( A)و سطوح مینا دندانی محافظت شده با فلوراید نیز رسوب کمتری نشان دادند(B). به علاوه سطوح مینا دندانی محافظت شده با فلوراید هنگام مواجهه با اوزون رسوبات پراکنده ای را نشان دادند که مانند رسوبات فلوراید کلسیم بودند و البته در سرتاسر این سطح بدون تراکم بر روی سطح مینا دندانی محافظت شده با اوزون پیش از به کارگیری فلوراید نشان داده شد در حالی که دانه ای تقریبا نادر برای رسوبات کروی با هم جمع می شود تا ساختارهای شکل داده شده ای را به وجود آورند.

گفت و گو

پیش گیری از بیماری همیشه مقرون به صرفه‌ترین ویژگی در خصوص نظام سلامت و درمان بوده‌است. دندانپزشکی مدرن پیشگیری از بیماری های دهان و دندان را در بطن خود دارد و در طی سی سال اخیر شاهد موفقیت در کاهشبروزوشیوعپوسیدگیدندانبودهایمو با این وجود قسمت هایی را می‌بینیم که پوسیدگی دندان در اجتماع زیستی مشکل مهمی محسوب می شود. با یک راهبرد پیشرفته با آموزش بهداشت دهان و دندان که با اوزون درمانی پیشگیری کننده همراه می شود، فواید بالقوه ای در دوره‌های بهداشت دهان و دندان وجود دارد.

استفاده از فلوراید یکی از موثرترین تکنیک‌ها در پیشگیری از پوسیدگی‌ها محسوب می‌شود و نیز فلوراید با بهبود رمینرالیزسیون و اصلاح ساختار دندان به کنترل پوسیدگی کمک می‌کند و به علاوه فلوراید سطوح را غیر قابل انحلال می نماید( فیترستون،۱۹۹۰، دپائولا،۱۹۹۱). مطالعات اخیر ثابت می‌کنند که به کارگیری فلوراید موضعی در پیشگیری از پوسیدگی ها موثرتر از به کارگیری فلوراید سیستمیک است. ۲۰-۴۰ درصد تاثیر پیشگیری از پوسیدگی با عوامل فلوراید موضعی در مطالعات بالینی نشان داده شده است( مارینو و دیگران،۲۰۰۲،۲۰۰۴).

استفاده از اوزون در دندانپزشکی روشی غیر تهاجمی(بدون نیاز به جراحی)برای درمان پوسیدگی های موجود و به علاوه برای پیشگیری از پوسیدگی محسوب نمی شود. توانایی درمان ضایعات پوسیدگی بدون نیاز به قطع عضو بافت فاسد شده یکی از بزرگترین دستاوردها در تاریخ دندانپزشکی خواهد بود و اوزون درمانی نیز این امکان را دارد تا در راستای این هدف گام بردارد( بایسان، ۲۰۰۰، فیترستون، ۲۰۰۰)

 افزایش استفاده از آب بسته یندی شده در خانواده‌ها تغییر اجتماعی جالبی طی پنج سال گذشته است و بسیاری از بزرگسالان آگاه به سلامتی احساس می کنند که آب معدتی  و آب چشمه معدنی در مقایسه با آب لوله کشی گزینه سالم‌تری به نظر می رسد. برخی از اشخاص نیز ممکن است استفاده از خمیردندان بدون فلوراید را ترجیح دهند و این امر بر احتمال پوسیدگی های دندانی تاثیر می گذارد. استفاده پیشگیرانه از عنصر جدیدی چون اوزون درمانی احتمالا می تواند کمکی بزرگ برای این مردم فراهم آورد.

در این مطالعه، دندان های مورد استفاده دندان های آسیابی آرواره‌ای کشیده شده از بیماران بالای ۵۰ سال بودند که تقریبا از داشتن نفوذ‌پذیری و محتوای فلورایدی طبیعی در تمام سطوح مینای دندان مطمئن بودند، این امر به این علت بود که تمام بیماران در ناحیه ای مشابه و تقریبا در رنج سنی مشابه می زیستند، و نیز تمام دندان های آسیاب آرواره‌ای دوره های بلوغ قبل بثوری مشابهی دارند چنان که تغییرات در محتوا فلوراید طبیعی در داخل سطوح مینای دندان مورد بی توجهی قرار خواهد گرفت(نیکلاس و ملبرگ، ۱۹۶۹،گروبلر و دیگران،۱۹۸۶).

نتایج حاصل از این مطالعه، یعنی استفاده از درمان ژل فلوراید_اوزون بر ر روی سطوح مینای دندان، روشن کرده است که جذب فلوراید در مینای دندان هنگام مواجهه با اوزون به طور چشمگیری بهسازی شده بود. به سبب این واقعیت اوزون به عنوان سومین اکسید کننده قوی می تواند فلوراید به فلوئور کسیده کند که کنشگرتر است و راحت تر به  کریستال های مینای دندانی منتقل می شود و به علاوه این کریستال ها محتوای فلوراید آن را افزایش می دهند. این نتایج مطابق با نتایج مطالعات لیزری پیشین بر روی سطوح مینای دندان هستند  و آنها یافتند که جذب فلوراید بالاتر و مقاومت اسیدی‌ بیشتر در نتیجه استفاده از تابش لیزر مینای دندان ترکیب شده با فلوراید موضعی(استفن و دیگران، ۲۰۰۳، فپر و دیگران، ۲۰۰۴ و دان و دیگران، ۲۰۰۵). در این مطالعه، تصاویر ESEM سطوح مینای دندانی محافظت شده با اوزون تغییرات مورفولوژیکی ندارند و این مسئله همسو با یافته های ابو- نابا و دیگران در سال ۲۰۰۳ بود، همان طور که آنها دریافتند که اوزون تصور نمی شد که تغییرات مورفولوژیکی بر سطوح مینای دندان معمولی سطحی داشته باشد در حالی که انتظار می‌رود سختی مینای دندان پوسیده افزایش یابد. در مقایسه با یافته های مطالعات لیزری، لیزر منجر به تغییر مورفولوژیکی چون شکاف و سختی می شود   که می تواند نقشی در افزایش جذب فلوراید بازی کند( زنگ و دیگران، ۱۹۹۶، زئورلین و دیگران،  ۱۹۹۹ و دان و دیگران، ۲۰۰۵).

به علاوه تاثیر حرارتی لیزر در افزایش جذب فلوراید عاملی مهمی  تلقی می‌شود( گودمن و کافمن، ۱۹۷۷). مطالعات بیشتری بر روی سازوکار مربوز به عملکرد اوزون بر سطح مینای دندان تمرکز می کند و تغییرات لحظه ای را مطالعه می کند که می تواند در درون مینای دندان رخ دهد. مطالعه کنونی تاثیری بسیار امید‌‌بخش و سودمند از مواجهه با اوزون به مدت یک دقیقه و دو دقیقه از طریق ژل فلوراید استفاده شده نشان داد و بنابراین استدلال منطقی  وجود دارد تا این عامل درمانی به عنوان ابزار پیشگیری کننده بسیار قدرتمندی محسوب شود که در درمان روزانه اوزون با درآوردن دندان در کودکان مبتلا به پوسیدگی کاربرد دارد.  در سازواره ای زنده مطالعات برای تایید یا انکار این فرضیه ضروری می باشد. اگر دندانهای تازه رویش شده تحت درمان اوزون و همراه با توصیه های پیشگیرانه قرار بگیرند،  بایدتقلیل قابل توجهی  در نیاز به  مراقبت های ترمیمی آینده وجود داشته باشد و این  امر پیامدهای مهمی در شرایط بهداشت عمومی دهان و دندان دارد.

نتایج

1. درمان فلوراید- اوزون ترکیبی جذب فلوراید را در درون سطوح مینای دندان به طور قابل توجهی افزایش میدهد.

• دریافتند که وجود نود میلی گرم/ میلی لیتر اوزون به مدت یک و دو دقیقه در سطوح مینای دندان بهتر است زیرا سبب افزایش درصد فلوراید می شود.

• درمان فلوراید-اوزون ترکیبی ممکن است درمان اطمینان بخش و از نظر پزشکی درمان امیدوار کننده ای را پیشنهاد دهد و این درمان با تاثیری بالاتری مربوط به حفاظت از پوسیدگی دندان و جلوگیری از پوسیدگی های مکرر با کمترین زمان ارائه می باشد.

منابع

1. ابو-نابا ال، ال- شورمن اچ، لینچ ای. شاخص تغییرات بالینی بعد از درمان پوسیدگی‌های شکاف و حفره( PFC). چکیده AADR شماره. ۱۱۷۳; ۲۰۰۳ سی.
2. بهار ای، تگموری اس. تاثیر پرتو افکنی لیزری Nd-YAG پالسی طبیعی بر شکاف های موحود در دندانهای انسان. پژوهش پوسیدگی ۱۹۹۴; ۲۸: ۴۶۰- ۷.
3. ۳.       بایسان ای، ویلی آر، لینج ای، تاثیرات آنتی- میکروبیال اوزون جدید که بر روی ریز جانداران وابسته به ضایعات پوسیدگی ریشه اولیه در آزمایشگاه. پژوهش پوسیدگی ۲۰۰۰; ۳۴: ۴۹۸- ۵۰۱.
4. کاون اج، ویلسون ان اچ، ویلسون ام ای، واتس دی‌سی. به کارگیری ESEM در پژوهش مواد دندانی. ژورنال دندانی ۱۹۹۶;۲۴(۵): ۳۵_ ۳۷۷.
5. دِ پاولا پی‌اف، مقاله ارتجاعی: استفاده از فلوراید سیستمیک و موضعی در عصر حاضر. ژورنال Pub Health Dent 1991;51(1) 48- 52.

• دان دبلیو‌جی، داویس جی‌تی، بوش ای‌سی. مقاومت چسبندگی برشی و ارزیابی میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM) با کامپوزیت چسبنده به ار: عاج دندان و مینای دندان  اماده شده لیزری یاگ. مواد دندانی. ژورنال: ۲۱(۷): ۶۱۶- ۲۴.۲۰۰۵.

• فیترستون جی‌دی. پیشگیری و برگشت پذیری پوسیدگی دندانی.  کام دنت و اورال اپید ۱۹۹۰:۲۷(۱):۳۱-۴۰.
• فیترسون دی جی. دانش و تمرین پیشگیری از پوسیدگی. ژورنال Am Dent Assoc 2000; 131: 887-899.
• گودمن بی‌دی، کاف من اچ دبلیو. تاثیرات لیزر آرگونی بر ویژگی های کریستالی و سرعت انحلال در اسید مینای دندان در مجاورت فلوراید سدیم. ژورنال ۱۲۰۱- ۱۲۰۷. Dental Research 1977; 56(10)

1. گروبلر اس. آر.، لوو ای. جی و روسو آر. جی: غلظت فلوراید مینای دندان سطحی مربوط به انواع مختلفی از دندانهای انسانی در بالا و منطقه فلوراید تقریبا بهینه. ژورنال Dent Res 1986; 65(6): 945- 947.
2. مارینهو وی‌سی، هیقینز جی‌پی، لوگان اس، شیهام ای. براق کنندگان فلورایدی برای جلوگیری از پوسیدگی های دندانی در کودکان و نوجوانان. مرور نظامند پایگاه داده ای کاکرین ۲۰۰۲: ۳: CD 002279.
3. مارینو وی سی، هیقینز جی‌پی، لوگان اس، شیهام ای. {موسرینس فلوراید برای پیشگیری از پوسیدگی های دندانی در کودکان و نو جوانان} اشویز روندش مد پراکس. ۲۰۰۴ بیست و هشتم ژانویه ۹۳(۵): ۱۵۲.
4. مک کورمک اس‌ام، فرید دی، فیترستون دی‌جی، گلینا آرای، سکا دبلیو. بررسی مشاهدات میکروسکوپ الکترونی از تاثیرات لیزری co2 بر مینای دندانی. ژورنال Dent Res 1995; 74: 1702- 8.
5. نیچولسان سی. آر و ملبرگ جی. آر: تاثیر غلظت فلوراید طبیعی مینای دندانهای انسان بر جذب فلوراید در آزمایشگاه. ژورنال Dent Res 1969;48(2): 302-306.
6. سیلوراستون ال‌ام. آزمایش نمونه های پوسیدگی و پیامدهای بالینی آنها. در: گیگانهیوئم بی. مطالعه پوسیدگی دندانی. باسل. کارگر ۱۹۸۴.
7. استفن اچ‌اس‌یو، شیائولی جاو، جیشنگ پان، وفل جا اس. تاثیرات لیزر Co2 بر جذب فلوراید در مینای دندان. ژورنال Dent (2004) 32, 161- 167.
8. تپر سا، ژندر ام، پاجارولا جف، اسچمیدین پی‌آر.  افزایش جذب فلوراید و مقاومت اسید به واسطه تابش دهی لیزری Co2 از طریق فلوراید اعمال شده بر مینا دندان انسان در آزمایشگاه. ژورنال Dent(2004) 32, 635- 641.
9. تن کیت جی‌ام، فیترستون جی‌دی. جنبه‌ های مکانیکی متقابل بین فلوراید و مینای دندانی. Crit Rev Oral Biol Med 1991; 2: 283- 296.
10. ون لوورن سی. اقدام ضد میکروبی فلوراید و نقش آن در جلوگیری از پوسیدگی. ژورنال Dent Res 1990; 69: 676- 681.
11. ژانگ سی، کیمورا ی، متسوموتو کا. تاثیرات تابش دهی لیزری یانگ ان دی پالسی با فلوراید بر سطح ریشه. ژورنال clin laser med and surg 1996; 14(6): 399- 403.
12. ۲۱.    زورلین ام‌جی ، فرید دی، فیترستون جی‌دی. مدلسازی عمق کاهشی مربوط به مینای دندان لیزر درمانی کرین دی اکسید. لیزر هایی بر روی تشریح و دارو  199; 25(4): 335- 343.

---

[۱] *مدرس گروه آموزشی دندانپزشکی ترمیمی، هیئت علمی دندانپزشکی و پزشکی دهان، دانشگاه کارینو.

**آس. استاد دانشگاه در گروه آموزشی دندانپزشکی ترمیمی، هیئت علمی دندانپزشکی و پزشکی دهان، دانشگاه کاریو.

***مدرس گروه آموزشی دندانپزشکی ترمیمی، هیئت علمی دندانپزشکی و پزشکی دهان، دانشگاه کانال سوئز.