تظاهرات عصبی سندرم کووید طولانی : مروری روایتی

شواهد حاکی از شیوع بسیار بالای علائم عصبی طولانی مدت در میان بازماندگان بیماری کروناویروس ۲۰۱۹ (COVID-19) است. تا به امروز، هیچ معیار قابل اعتمادی برای تشخیص «کووید طولانی مدت» وجود نداشته است. با این وجود، “کووید طولانی” به عنوان یک اختلال سیستمیک با طیف گسترده ای از تظاهرات بالینی تظاهر میابد مکه ممکن است نشانه هایی از بیماری زمینه ای ریوی، قلبی عروقی، غدد درون ریز، هماتولوژیک، کلیوی، گوارشی، پوستی، ایمونولوژیک، روانپزشکی یا عصبی داشته باشد. درگیری سیستم عصبی مرکزی یا محیطی در بیش از یک سوم بیماران مبتلا به سندرم حاد تنفسی عفونت کروناویروس ۲ (SARS-CoV-2) مشاهده شده است، در حالی که شیوع تقریباً سه برابر بیشتر علائم عصبی در مطالعات مشاهده ای ثبت شده است. براساس داده های گزارش شده توسط بیماران شایع ترین تظاهر عصبی “کووید طولانی مدت” شامل خستگی است. “مه مغزی”؛ سردرد؛ اختلال شناختی؛ اختلالات خواب، خلق و خو، بویایی یا چشایی؛ میالژیا؛ نقص حسی حرکتی؛ و دیسائوتونومی. اگرچه شواهد بسیار محدودی تا به امروز در مورد مکانیسم‌های پاتوفیزیولوژیک دخیل در تظاهرات «کووید طولانی» وجود دارد، تصور می‌شود که فرآیندهای عصبی التهابی و استرس اکسیداتیو در انتشار پیامدهای عصبی «طولانی کووید» دارای نقش اصلی هستند. در این مطالعه مروری، ما به دنبال ارائه یک نمای کلی جامع از درک فعلی خود از ویژگی‌های بالینی، عوامل خطر، و فرآیندهای پاتوفیزیولوژیکی دخیل در عوارض عصبی طولانی مدت کووید (COVID) بوده ایم. علاوه بر این، ما الگوریتم‌های تشخیصی و درمانی را پیشنهاد می‌کنیم که ممکن است به شناسایی و مدیریت سریع علل زمینه‌ای ایجاد کننده علائم عصبی که فراتر از کووید-۱۹ هستند، کمک کند. علاوه بر این، از آنجایی که درمان‌های علّی برای «کووید طولانی مدت» در حال حاضر در دسترس نیست، ما رویکردهای درمانی ای را با هدف مدیریت علامت محور تظاهرات «کووید طولانی مدت» عصبی پیشنهاد می‌کنیم. علاوه بر این، ما تأکید می‌کنیم که ابتکارات تحقیقاتی مشترک برای تسریع در توسعه استراتژی‌های پیشگیرانه و درمانی برای عواقب «طولانی COVID» عصبی ضروری است.
از زمان شیوع بیماری همه گیر کروناویروس ۲۰۱۹ (COVID-19)، آشکار شده است که شیوع سندرم حاد تنفسی ویروس کرونا ۲ (SARS-CoV-2) عواقب زیادی بر سیستم های مراقبت های بهداشتی و ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در سراسر جهان خواهد داشت. علاوه بر تلفات گزاف این بیماری همه گیر در سراسر جهان، با افزایش تعداد بازماندگان COVID-19، توجه فزاینده ای به عواقب طولانی مدت SARS-CoV-2 جلب شده است که در عامیانه به آن “سندرم کووید طولانی” می گویند. سندرم اصطلاح “کووید طولانی” در واقع اولین بار توسط بیمارانی که در ماه های اول همه گیری ابداع و از طریق رسانه های اجتماعی منتشر شد، آنها به یک دوره بیماری پیچیده تر از آنچه در گزارش های اولیه از ووهان اشاره شده بود، اذعان داشتند. متعاقباً، اصطلاحات مشابهی معرفی شدند مانند «مدت طولانی» «پس از کووید»، «سندرم کووید پس از حاد (PACS)»، و «عواقب پس از حاد SARS-CoV-2 (PASC)»، که برای اشاره به علائم پایدار و/یا عوارض تاخیری یا طولانی مدت فراتر از COVID-19 حاد به کار گرفته میشدند (جدول ۱). در حال حاضر، با وجود ظهور انواع سویه های جدید، به دنبال اجرای کمپین های واکسیناسیون انبوه، بسیاری از کشورها شاهد کاهش قابل توجهی در تعداد موارد جدید COVID-19 و بستری شدن در بیمارستان بوده اند. با این وجود، اگرچه خوش‌بینی محتاطانه‌ای نسبت به آغاز پایان همه‌گیری ابراز شده است، اما نگرانی‌هایی مبنی بر اینکه «کووید طولانی مدت» می‌تواند «فاجعه بعدی سلامت عمومی در حال شکل‌گیری» باشد، مطرح شده است.  
در نتیجه، پیشگیری از «کووید طولانی مدت» در دستور کار بهداشت عمومی قرار دارد. با این حال، در حال حاضر، تنها درک کمی از فرآیندهای اساسی دخیل در پاتوژنز سندرم «کووید طولانی» وجود دارد، واقعیتی که در تعاریف آزمایشی و طرح‌های طبقه‌بندی اولیه پیشنهاد شده توسط سازمان‌های بهداشت ملی و بین‌المللی نیز منعکس شده است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) اخیراً برای فعال کردن مستندسازی و توصیف بهتر “کووید طولانی مدت” یک کد  اضطراری را به طبقه بندی بین المللی بیماری ها ویرایش دهم (ICD-10) تحت عنوان U09.9 اضافه کرده است که اشاره به “پست کووید”   دارد. علاوه بر این، یک تعریف مورد بالینی توسط WHO بر اساس اجماع دلفی ارائه شد، که نشان می‌دهد تظاهرات پست کووید در افراد با سابقه عفونت احتمالی یا تایید شده SARS-CoV-2، معمولاً ۳ ماه از شروع علایم کووید رخ می‌دهد. با علائمی که حداقل ۲ ماه طول می کشد و با تشخیص جایگزین قابل توضیح نیست. طبق این تعریف علائم شایع عبارتند از خستگی، تنگی نفس، اختلال عملکرد شناختی و همچنین علائم دیگر، و به طور کلی بر عملکرد روزمره تأثیر می گذارد. علائم ممکن است پس از بهبودی اولیه از یک دوره حاد COVID-19 شروع جدیدی داشته باشند یا در بیماری اولیه باقی بمانند و یا ممکن است در طول زمان نوسان داشته باشند یا عود کنند.                                              .
چندین محدودیت برای این تعریف تا کنون مطرح شده است، از جمله مشکلات در تایید تشخیص “time-windows” (به ویژه در بیماران بدون علامت)، فقدان داده های بالینی مستحکم برای تعریف Cut Off های بالینی، و اختصاصیت کم معیارهای تشخیصی پیشنهادی.
با این وجود، از آنجایی که جستجو برای یافتن معیارهای تشخیصی دقیق‌تر برای «کووید طولانی مدت» هنوز در حال انجام است، اتفاق نظر فعلی وجود دارد که رد وجود کووید-۱۹ حاد باید به عنوان پیش نیاز تشخیص «کووید طولانی مدت» در نظر گرفته شود. تظاهرات عصبی یکی از جنبه های متعدد سندرم “کووید طولانی” را تشکیل می دهد. مطابق با تعاریف فوق الذکر از «کووید طولانی»، عواقب عصبی طولانی مدت یا دیررس کووید-۱۹ باید از تظاهرات عصبی حاد عفونت SARS-CoV-2 متمایز شود. علاوه بر این، از آنجایی که “کووید طولانی” به عنوان یک بیماری چند عضوی تصور می شود، درگیری سیستم عصبی مرکزی (CNS) و/یا سیستم عصبی محیطی (PNS) ممکن است به تنهایی یا همراه با  عوارض ریوی، قلبی عروقی، روانپزشکی، غدد درون ریز، هماتولوژیک، علائم کلیوی، گوارشی، پوستی یا ایمونولوژیک باشد. موسسه ملی بهداشت (NIH) مشابه WHO، “کووید طولانی” را با علائمی مانند “خستگی، تنگی نفس، “مه مغزی”، اختلالات خواب، تب، علائم گوارشی، اضطراب و افسردگی مرتبط کرده است لذا باید این علایم عصبی را به عنوان جنبه های اصلی “کووید طولانی مدت در نظر گرفت . علاوه بر این، گزارش‌های اخیر حاکی از شیوع بسیار بالای تظاهرات عصبی طولانی‌مدت در بین بازماندگان COVID-19 است، به طوری که تقریباً یک سوم بیماران در ۶ ماه اول پس از COVID-19 حاد مبتلا به بیماری‌های عصبی یا روانپزشکی می‌شوند. در حال حاضر، متخصصان مغز و اعصاب هر روز با تقاضای فزاینده ای برای مراقبت از بیماران “کووید طولانی” مواجه هستند. با این حال، از آنجایی که تاکنون شواهد کمیاب ادغام شده است، تشخیص و مدیریت عوارض عصبی ناشی از «کووید طولانی مدت» به نوعی ناوبری در «آب‌های ناشناس» نیاز دارد! بنابراین، هدف از مطالعه حاضر ارائه یک مرور کلی از درک فعلی ما از پیامدهای عصبی طولانی مدت COVID-19، به منظور ایجاد یک رویکرد تشخیصی سیستماتیک و مدیریت بیماران با این تظاهرات است.

می توانید سورس , pdf مقاله را در لینک های زیر مطالعه کنید.