اکسیژن درمانی با فشار بالا یا طب هایپرباریک (Hyperbaric)
طب هیپرباریک چیست؟
طب هیپرباریک شامل استفاده از اکسیژن پزشکی با فشار بیشتر از فشار یک اتمسفر است که از آن برای درمان شرایط مختلف مانند تنگی های مجاری تنفسی، مسمومیت با مونوکسید کربن، زخم های مزمن، سم زدایی، امبولی های گازی و … استفاده می شود.
اکسیژن درمانی هایپرباریک (HBOT) چگونه کار می کند؟
HBOT شامل تنفس اکسیژن خالص با فشار بیشتر از یک اتمسفر است که این امر غلظت اکسیژن در خون را افزایش می دهد و با افزایش اکسیژن رسانی به بافت ها و دفع مواد زاید سلولی باعث اثربخشی می شود.
چه شرایطی را می توان با اکسیژن درمانی هیپرباریک درمان کرد؟
شرایطی شامل انسدادهای مجاری تنفسی در زمینه کرونا ٫ آسیب های ناشی از تغییر فشار هوا مثل بیماران معدن، مسمومیت با مونوکسید کربن، زخم های مزمن (به عنوان مثال، زخم پای دیابتی)، آسیب های ناشی از تشعشع، عفونت ها و برخی موارد سکته مغزی یا آسیب مغزی تروماتیک است.
آیا اکسیژن درمانی هایپرباریک بی خطر است؟
به طور کلی، HBOT روش درمانی ایمنی است که توسط پزشکان آموزش دیده انجام میگیرد با این حال، غربالگری بیماران از نظر موارد منع مصرف و نظارت بر عوارض جانبی بالقوه که بسیار نیز محدود هستند مهم است.
عوارض جانبی احتمالی HBOT چیست؟
عوارض جانبی این روش درمانی با توجه به اکسیژن محور بودن آن بسیار محدود است اما در مواردی می تواند شامل احساس فشار یا درد گوش، مشکلات سینوسی، تغییرات موقت بینایی، مسمومیت با اکسیژن باشد.
جلسه اکسیژن درمانی هایپرباریک چقدر طول می کشد؟
یک جلسه معمولی HBOT به طور میانگین بین ۳۰ دقیقه تا ۹۰ دقیقه طول می کشد، اما بسته به شرایطی که درمان انجام میگیرد، این زمان می تواند متفاوت باشد.
چند وقت یکبار به درمان هایپرباریک نیاز خواهم داشت؟
دفعات و تعداد درمان ها به شرایط پزشکی و علت درمان شما بستگی دارد. شرایط حاد مانند مسمومیت ها ممکن است به چند جلسه محدود نیاز داشته باشد، در حالی که شرایط مزمن ممکن است به ۲۰-۴۰ جلسه یا بیشتر نیاز داشته باشد.
در طول جلسه HBOT چه انتظاری باید داشته باشم؟
ممکن است یا در یک محفظه شفاف باشید یا صرفا یک ماسک با فشار بالا استفاده کنید که در هر صورت اکسیژن خالص پرفشار تنفس خواهید کرد و ممکن است فشاری شبیه به پرواز در گوش خود احساس کنید و می توانید در طول جلسه استراحت کنید، تلویزیون تماشا کنید یا چرت بزنید.
آیا قبل از انجام HBOT آمادگی لازم است؟
به طور کلی، از مصرف کافئین و سیگار خودداری کنید. لباس های گشاد و راحت بپوشید و از استفاده از هرگونه روغن، عطر، آرایش یا جواهرات بپرهیزید.
برای جلسه اکسیژن درمانی هیپرباریک چه باید بیاورم؟
در صورت امکان کتاب یا پخش کننده موسیقی همراه داشته باشید. دستورالعمل های کلینیک خود را دنبال کنید و با حفظ آرامش از جلسه خود نهایت استفاده را ببرید.
آیا HBOT می تواند به بهبود زخم کمک کند؟
بله، HBOT اکسیژن رسانی به بافت ها را افزایش می دهد، تشکیل رگ های خونی جدید را تقویت می کند، التهاب را کاهش می دهد و روند بهبود را تسریع می کند.
اکسیژن درمانی هایپرباریک چقدر برای زخم پای دیابتی موثر است؟
HBOT با افزایش اکسیژن رسانی به بافت ها، نتایج را برای زخم پای دیابتی بهبود می بخشد، که روند ترمیم را سرعت می بخشد و خطر قطع عضو را کاهش می دهد.
آیا HBOT یک گزینه درمانی برای آسیب هایی پرتویی و تشعشعاتی است؟
بله، HBOT با تسریع ترمیم بافت و کاهش التهاب، اغلب علائم و کیفیت زندگی را بهبود می بخشد و به مدیریت آسیب های ناشی از تشعشع کمک می کند.
آیا اکسیژن درمانی هایپرباریک می تواند به درمان عفونت ها کمک کند؟
HBOT میتواند توانایی گلبولهای سفید خون را برای مبارزه با عفونت و کاهش اثرات برخی سموم باکتریایی افزایش دهد و به درمان عفونتهای سختدرمان کمک کند.
HBOT چه نقشی در درمان مسمومیت با مونوکسید کربن دارد؟
HBOT به سرعت مونوکسید کربن را با اکسیژن در خون جایگزین می کند، خطر آسیب مغزی طولانی مدت را کاهش می دهد و میزان بقا را بهبود می بخشد.
آیا HBOT برای آسیب های ورزشی قابل استفاده است؟
بله، ممکن است با کاهش تورم، بهبود اکسیژن رسانی به بافت های آسیب دیده و تسریع زمان بهبودی برای ورزشکاران مفید باشد.
اکسیژن درمانی هایپرباریک چگونه به بیمار آسیب دی کمک می کند؟
HBOT سطوح طبیعی اکسیژن را بازیابی می کند و اندازه حباب های نیتروژن تشکیل شده در بافت ها را کاهش می دهد که به کاهش علائم و تسریع بهبودی کمک می کند.
آیا HBOT برای مدیریت شرایط درد مزمن موثر است؟
در حالی که تحقیقات در حال انجام است، برخی مطالعات نشان می دهد که HBOT می تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد در شرایطی مانند فیبرومیالژیا و سندرم درد منطقه ای پیچیده (CRPS) کمک کند.
آیا HBOT می تواند به بهبودی پس از جراحی کمک کند؟
بله، با کاهش التهاب، افزایش ترمیم بافت و کاهش خطرات عفونت به تسریع بهبودی کلی پس از جراحی کمک می کند.
آیا اکسیژن درمانی هایپرباریک برای کودکان مناسب است؟
بله، HBOT را می توان برای کودکان، به ویژه برای شرایطی مانند سوختگی، مسمومیت با مونوکسید کربن، و انواع خاصی از آسیب های مغزی، تحت نظارت پزشکی استفاده کرد.
آیا زنان باردار می توانند HBOT انجام دهند؟
به طور کلی در دوران بارداری از HBOT اجتناب می شود، مگر اینکه در موقعیت های تهدید کننده زندگی مانند مسمومیت با مونوکسید کربن که منافع آن بیشتر از خطرات باشد.
آیا برای اکسیژن درمانی هایپرباریک محدودیت سنی وجود دارد؟
هیچ محدودیت سنی دقیقی وجود ندارد، اما الزام استفاده از این متد درمانی برای هر بیمار بر اساس شرایط پزشکی خاص و سلامت کلی ارزیابی می شود.
بعد از یک جلسه اکسیژن درمانی هایپرباریک چه کار کنم؟
استراحت کنید، با مصرف آب بالا هیدراته بمانید و در صورت تجربه علائم غیرعادی آنها را به پزشک خود گزارش دهید