یک بررسی: ازون ( ازن – اوزون ) و روغن‌های ازون ( ازن – اوزون )‎دار دربیماری‎های پوستی

اگرچه داروهای ارتدوکس انواع مختلفی از عوامل ضدعفونی موضعی را فراهم آورده‎است، اما برخی از آن‎ها به‎دلیل پاتوژن‏ها یا عوامل بیماری‎زا مقاوم به آنتی‎بیوتیک – یا شیمی‎درمانی تقربیاً بی‎اثر شده‎اند.  بیشتر از یک‎ قرن است که ازون ( ازن – اوزون ) به‎عنوان یک ضدعفونی‎کنندۀ عالی شناخته شده‎است با وجود این، به‏خاطرداشتن خواص اکسیدکنندگی‏اش باید با احتیاط مصرف می‎شد. فقط یک دهه است که دانسته شده‎است که چگونه می‎توان واکنش‎پذیری  چشمگیر اوزون را کنترل‎کرد  که این‎کاراز طریق تجویز دوزدقیق غلظت اوزون و ترکیب‏کردن دائمی آن با تری‎گلیسریدها انجام‎می‎پذیرد  که درآن ازون ( ازن – اوزون ) گازی به‏طورشیمیایی با بسترهای غیراشباع واکنش‎می‎دهد و منجر به ایجاد مشتقات ازون ( ازن – اوزون )‏دار فعال درمانی می‎شود. امروزه پایداری و اثربخشی روغن‎های ازون ( ازن – اوزون )‎دار نشان‎داده شده‏است، اما به‏دلیل فراوانی محصولات تجاری، مقالۀ حاضر قصد دارد که این مشتقات را تجزیه‎وتحلیل کند و راهبردی را برای به‏ دست‎ آوردن محصولات بهتر با بهترین خصوصیات ارائه دهد.

۱.مقدمه

افزایش سن، چاقی، و دیابت و و افزایش شدید بیماری های خود ایمنی با تظاهرات پوستی ( مانند پسوریازیس و لیکن پلان و …) در کنار عدم بهره‌مندی از خدمات درمانی مناسب مرتبط  با برنامه‎های بهداشتی نامناسب  مسئلۀ درمان تقریباً ۱.۵ میلیارد جمعیت از مردم  را تأکید کرده‎است که از عفونت‎های پوستی و مخاطی ناشی‎از باکتری‏ها، ویروس‎ها، پروتوزوئاها و اختلالات متابولیسم  و افزایش شدید بیماری های خود ایمنی با تظاهرات پوستی ( مانند پسوریازیس و لیکن پلان و …) در کنار عدم بهره‌مندی از خدمات درمانی مناسب  رنج می‎برند. دامنۀ آسیب‎شناسی‏ها از زخم پای دیابتی (زخم همراه با نکروز بافت)، زخم بستر، زخم‎های ناشی ازضربه یا سوختگی، عفونت‎های ویروسی مزمن ناشی ازهر دو ویروس هرپس  Ι و ΙΙ، یا ویروس‎های پاپیلومای انسانی، عفونت‎های واژن که امروزه در دختران جوان نیز به‎علت عفونت‎های  کاندیدایی، تریکومونایی، کلامیدیایی  و عفونت‎های  مخاط رکتومی ازقبیل آبسه‎های مقعدی یا فیستول همراه با زخم‎های آفت دهانی شایع است، متغیر می‎باشد. این‎عفونت‎ها بندرت کشنده هستند، اما به‎طور قابل‎توجهی ناراحت‎کننده و دردناک هستند زیرا بسیاری از بیماران از دیابت یا بیماری‎های عروقی همراه با هیپوکسی بافت رنج می‎برند، یا بیماران دیگرمعتاد به داروهای سرکوب‎کنندۀ سیستم ایمنی یا همراه با عفونت همزمان HIV (ویروس نقص ایمنی انسان) هستند. داروهای رسمی انواع مختلفی از داروها را فراهم می‎کند که اغلب گران هستند و اثربخشی کمتری دارند زیرا عفونت‏ها در بافت‎های هیپوکسی شامل عف ونت‎های ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروزینوزا مقاوم به متی‎سیلین هستند. بیمارانی که مبتلا به زخم هستند نه‎تنها از داروهای مکرر شکایت نمی‎کنند بلکه از مشاهدۀ عدم بهبودی دلسرد شده‎اند [۱].   التیام وبهبود زخم یک فرایند چندفازی است که شامل لخته‎شدن‎ خون، التهاب، تکثیر بافت، و بازسازی است [۲]، هردو سیستم ایمنی ذاتی و تلفیقی اغلب توسط عفونت مزمن که غلبه‎کردن بر آن‎ مشکل است، بازداشته می‎شوند که این می‎تواند مسئول علت ناتوانی و شکست فاکتورهای رشد در بهبود زخم‎های بسیارآلوده باشد. [۳و۴].

استفاده صحیح و با دقت از گاز ازون ( ازن – اوزون ) (  ) مشروط والزامی به‏نظر می‎رسد زیرا ابتدا عوامل بیماری‎زا را حذف ‎می‎کند و سپس، از طریق آزاد کردن گاز اکسیژن ( )، تکثیر فیبروبلاست‎ها را فعال می‎کند، بدین‎ترتیب سبب ساخته‏شدن ماتریکس  خارج‎سلولی در نتیجۀ تکثیر کراتینوبلاست  و بهبود پی‎درپی می‎شود.

در بخش ۲، ما یک مرور مختصر از شیمی فیزیکی ازن‎سازی روغن و همین‏طور همۀ تجزیه‎و تحلیل اساسی موردنیاز برای نشان‏دادن کیفیت محصول به‎دست‎آمده را ارائه می‎دهیم. در بخش ۳، همان‎طور که ارائه‎های واضحی از انواع اصلاح‏های مرتبط با قرارگیری دریک معرض طولانی‎مدت  وجود دارد، به‎نظرمفید می‏رسد که خوانندگان اطلاع‏رسانی شوند که هم پوست وهم مخاط برای مقدارهای اضافی گاز ( ) حساس هستند.  در بخش ۴، ما روندهای ابداع‎شدۀ مختلف برای افزایش خواص ضدعفونی‎کننده و بهبوددهندۀ گاز ازن(  ) را توضیح می‎دهیم. در پایان بعد از یک تجزیه‎و تحلیل گسترده از پیشنهادها به‎قدرکفایت، ما سعی می‏کنیم دستورالعمل‏هایی برای کاربرد پزشکی آینده از ازن موضعی و مشتقات آن را توضیح دهیم (بخش ۵).

۲. شیمی فیزیکی ازون ( ازن – اوزون )اسیون  روغن با روش‎های تحلیلی برای توصیف فرایند

بستر چربی‏ غیراشباع با مخلوط گازی نفوذی    /    واکنش می‎دهد که منجر به ایجاد مشتقات ازن‏دار درمانی می‎شود. (شکل ۱)

ساختارهای شیمیایی  نماینده  از مشتقات ازن‏دار که ازطریق واکنش شیمیایی ازن با تری‏گلیسریدهای غیراشباع شکل‎گرفتند . ازنیدهای ابتدایی ناپایدار هستند، گونه‏های ناپایداری که در حالت طبیعی مجدداً شکل‏گرفتند، ازنیدهای ثانویه همچنین به‎عنوان ازنیدهای (Criegee) یا اکسیدهای گروه کربونیل شناخته‎ می‎شوند.

به‎طورمختصر، مکانیسم فرضی، به‎عنوان واکنش (Criegee) اکسیدهای گروه کربونیل شناخته‏ می‎شود که ترکیب ازن را با یک پیوند غیراشباع امکان‎پذیر می‎سازد تا یک ازون ( ازن – اوزون )ید ابتدایی و اولیه ناپایدار شکل‎دهد که به ‏راحتی تجزیه می‎شود تا  یون‏های دوقطبی و یک فطعه کربونیل تشکیل‌شوند. در یک محیط انیدروز یا بدون آب این بسترها ترکیب می‎شوند تا یک محصول مشتقه تری‎اکسولان چرخه‎ای معمولی شکل‎گیرد.

ولیکن، لغت “ازن‎دار”  اگر با “مقدار” پراکسیدهایی که در روغن وجود دارند، مرتبط نباشد،به‎تنهایی بدون مفهوم علمی است. درواقع، ازنقطه نظر درمانی، ترکیبات ازون ( ازن – اوزون )ید توانایی این را دارند که  فعال یا دیگر جزءهای مفید را در عمق جراحت یا ضایعه بدون ایجاد هیچ تحریک پوستی اولیه تحویل دهند. چند مطالعه درارتباط با اثرات درمانی روغن‎های ازن‏دار روی التیام زخم‎های پوستی حاد در نمونه‏های حیوانی  است که پاسخ اثر دوز / بر رفتار را بررسی نمی‏کند، بلکه به‎صورت مقدار پراکسیدهای موجود در محصولات مشتق ازن‏دار بیان می‎شود [۵]. اخیراً، یک ارزیابی کمی یا مقداری از اثرات درمانی روغن کنجد ازن‎دار موضعی بر روی التیام زخم‏های پوستی حاد در موش‏ به‏عنوان حیوان نمونه انجام‎شده‎است. نتایج نشان می‎دهند که هر دو مقدار دوز، مقدار دوز پایین‎  (1000 >) و مقدار دوز‏‎ بالا (۳۰۰۰<) ، همان‎طور که برحسب مقدار پراکسید بیان‎شدند (به بخش مربوطه دراین مقاله مراجعه کنید) التیام و بهبود زخم پوستی را به تاخیر می‎اندازند. چنین مدرکی  به‏وسیلۀ یک تعداد نتایج بین گروه‏هایی تقویت شده‎است که در آن غلظت “متوسط ” پراکسید در حدود ۱۵۰۰ سودمندترین اثر را در تسریع نسبت التیام زخم  دارد.

از نقطه‎نظر کاربرد صنعتی، کیفیت کلی مشتقات ازن‎داربه چندین پارامتر بستگی دارد، ازقبیل:

با توجه به مورد آخری، استفاده از گراد یا درجه‎بندی‎ پزشکی   به‏جای هوا، یک نکته مهم است که باید در نظر گرفته شود؛ در واقع، مواد اولیه هوا (حاوی ۷۸ درصد نیتروژن ) استفاده شده برای ازن‏سازی بسترهای غیراشباع می‏تواند منجر به تولید محصولات سمی توسط نیترات شود [۷]، و منجر به یک کاهش قابل‎توجه در اثربخشی ازن‎سازی شود [۸].  یک ویژگی مهم دیگر آن است که روغن‎های ازن‎دارباید با قطعیت برحسب محتویات اجزاء و هم سینتیک واکنش مشخص شود. برای این منظور، دانش خواص فیزیکوشیمیایی روغن‎های گیاهی ازن‎دار در طی تولید، اهمیت زیادی برای تعیین خصوصیات و شناسایی  آن‏ها دارد. برای تعیین کیفیت محصولات ازن‎دار، تکنیک‎های طیف‎سنجی ، همانند، طیف‎سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FT – IR) و و طیف‎سنجی تشدید مغناطیسی هسته‏ای یک هیدروژن و ۱۳ کربن (۱H AND 13 C – NMR)، همراه با روش‎های تحلیلی دیگر همانند تعیین‏کردن ارزش‎های پراکسید، اسیدی ، و جذب ید و هم ویسکومتریک معمولا انجام می‏گیرد [۱۰].

۲.۱ طیف‎سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه  (FT – IR)

طیف‏‏سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FT – IR) برای برجسته‏کردن تفاوت‏ها در گروه‏های عملکردی در طی ازن ‎سازی روغن استفاده می‎شود، به‎ویژه کاهش پیوندهای مربوط به هر دو جذب کششی  C = C و C – H (به‏عنوان مثال، روغن کنجد در ۱۶۵۴ سانتی‎متر^۱- و ۳۰۰۹ سانتی‏متر ^۱- ، به‏ترتیب ) و افزایش پیوند مربوط به جذب کششی  ازنید CO (به‏عنوان مثال، روغن کنجد در ۱۱۰۵ سانتی‎متر^۱-). نمونه‏های ازن‏دار با استفاده از دو روش متفاوت می‎توانند تجزیه‎ وتحلیل شوند.

1.  یک مقدار کافی (معمولاً درحدود ۲μL) از نمونه، با اجتناب از تشکیل حباب هوا، بین دو دیسک پتاسیم بروماید KBr قرارمی‏گیرد و ته‎نشین می‎شود، سپس درصد انتقال یا پارامترهای مناسب دیگر در محدودۀ (۸۰۰ – ۴۰۰۰ cm^-۱) اندازه‏گیری می‎شوند. طیف‎های به‏دست‎آمده در مجموع اسکن و وضوح حداقل ( معمولاً ۱۶ در ۴ سانتی‏متر^۱-) تنظیم می‎شوند.
2. یک مقدار کافی (معمولاً درحدود ۲μL) از نمونه در یک حلال مناسب حل‎می‎شود (ترجیحاً کلروفرم) و سپس با اجتناب از تشکیل حباب هوا در نگه‎دارندۀ نمونه قرارمی‎گیرد، سپس انتقال که به‎صورت درصد بیان‎شده است یا پارامترهای مناسب دیگر در محدودۀ (۸۰۰ – ۴۰۰۰ cm^-۱) اندازه‎گیری می‎شوند. . طیف‎های به‏دست‎آمده در مجموع اسکن و وضوح حداقل ( معمولاً ۱۶ در ۴ سانتی‏متر^۱-)  تنظیم می‎شوند.

۲.۲ طیف‎سنجی تشدید مغناطیسی هسته‏ای (NMR)

طیف‎سنجی (NMR) یک هیدروژن و ۱۳ کربن برای به‎دست‎آوردن اطلاعات بیشتر دربارۀ تغییرپذیری گروه‏های عملکردی درگیر  در واکنش ازون ( ازن – اوزون )اسیون یا ازن‎سازی انجام می‎گیرد. هر دو ناپیدایی سیگنال‏های‎ مربوط به فوتون‏ها و کربن‎ها  روی پیوند دوگانه (به‏عنوان مثال در روغن کنجد ppm5.29  و سیگنال‏های مختلف به ترتیب در محدودۀ ۱۲۷.۸ – ۱۳۰.۰ ppm) و یک پیدایی موازی  سیگنال روی فوتون و کربن  تری‎اوکسولان – ۱، ۲، ۴ (به‏عنوان مثال، در روغن کنجد درمحدودۀ ۵.۰۸ -۵.۱۱ ppm و سیگنال در محدودۀ ۱۰۳.۴ – ۱۰۴.۳ ppm) نشان داده‎می‎شوند. تجزیه‎وتحلیل کمی یا مقداری می‎تواند توسط طیف نرمال‎شده در رابطه با مساحت‏های انتگرال از پروتون‎های OCH_۲ (گلیسیرین) انجام‎شود که درطی همۀ مراحل ثابت می‎ماند.

طیف با استفاده از ابزارهای مناسب و با حل‎شدن نمونه ازن‏دار در یک حلال مناسب (ترجیحاً دئوتراتد کلروفرم CDCl_۳ ) به‎دست‎می‎آِید. به‎خصوص، یک مقدار کافی (معمولاً در حدود ۱۰۰μL) ازنمونه با (۷۵۰μL) دئوتراتد کلروفرم CDCl^۳ در یک لوله NMR 5 میلی‎لیتری حل شده‎است، سپس تجزیه‎وتحلیل انجام می‎شود. برای به‏دست‎آوردن داده‏های کمّی، انجام یک طیف‎سنجی تشدید مغناطیسی هسته‏ای (NMR) – یک هیدروژن کافی است. درحالی‏که، اساساً انجام طیف‎سنجی( NMR) – ۱۳ کربن، اطلاعات و داده‏های کیفی را فراهم می‏آورد[۹].

۲.۳ ارزش یدی یا مقدار جذب ید

ارزش یدی (IV) مقدار جذب‎ ید  (برحسب گرم‏) را نشان می‎دهد که با پیوندهای دوگانه در ۱۰۰ گرم نمونه واکنش می‎دهد. ارزش یدی (IV) بر طبق مونوگراف فارماکوبه تعیین می‎شود. ارزش یدی (IV) به‎وسیلۀ معادلۀ زیر محاسبه می‎شود:

• (۱)                                

که n_۱  میزان محلول تیوسولفات با مولاریته ۰.۱ و بر حسب میلی‎لیتر است که برای انجام یک آزمون خالی است، و n_۲ میزان محلول تیوسولفات با مولاریته ۰.۱ و بر حسب میلی‎لیتر است که برای تیتراسیون استفاده می‎شود و m  مقدار ماده برحسب گرم است. بنابراین، آن یک اندازه‏گیری از تعداد کل پیوندهای دوگانه موجود در نمونه است. به‏خاطر این دلیل یک تحلیل شیمیایی برای ارزیابی کاهش پیوندهای دوگانه در طی فرایند ازون ( ازن – اوزون )‎سازی روغن مفید می‎باشد، که اطلاعاتی دربارۀ تشکیل تری‎اوکسولان – ۱، ۲، ۴ فراهم می‎آورد.

۲.۴ ارزش اسیدی

ارزش اسیدی (AV) یک شاخصی است که  مقدار هیدروکسید پتاسیم برحسب میلی‎گرم را بیان می‏کند که  برای خنثی‎سازی اسیدهای آزاد موجود دریک گرم ماده لازم است.  ارزش اسیدی (AV) از طریق معادلۀ فرمولی زیر محاسبه‏ می‎شود:

•                            

که در آن n میزان تیتراسیون  برحسب میلی‌لیتر است و m مقدار ماده برحسب گرم است.

آن معرف سطح اسیدیته محصول است و یک شاخص از تجزیۀ محصولاتی را نشان می‏دهد که در طی فرایند ازون ( ازن – اوزون )‏سازی شکل می‎گیرند.  

۲.۵   ارزش پراکسید

ارزش پراکسید (PV)، معمولاً به‎عنوان یک معرف یا شاخص پیشرفت و/یا کنترل فرایند ازون ( ازن – اوزون )‏سازی به‏خاطرداشتن مزیت‏هایی از قبیل: ساده‎بودن، سرعت و هزینۀ پایین استفاده می‎شود. بعلاوه، ارزش پراکسید (PV)  می‏تواند برای ارزیابی پایداری در ازون ( ازن – اوزون )ید روغن‏های گیاهی  مناسب باشد وبه‎نظرمی‎رسد که آن برای توزیع تجاری و هم برای تعیین حالت‏های ذخیره بهتر خیلی مهم می‏باشد. ولیکن، استانداردسازی روش‎شناختی برای یک ارزش پراکسید (PV) معتبر ضروری می‎باشد.

در مقاله حاضر، یک تجزیه‎وتحلیل جامع از ارزیابی‏های ارزش پراکسید (PV) در مشتقات لیپیدی ازون ( ازن – اوزون )‎دار مبتنی بر داده‏های مقالات علمی و آزمایشات آزمایشگاهی ما به‎اضافۀ همبستگی‏های  بالقوه آن‏ها با دیگر تکنیک‎ها ارائه خواهدشد. چنین اطلاعاتی یک آگاهی عمیق از فرایند ازون ( ازن – اوزون )‎سازی و همچنین محصولات به‏دست‎آمدۀ مرتبط  را فراهم می‎سازد، که این مشخص‏کردن پارامترهای کیفیتی مفید را برای مقصودهای صنعتی امکان‎پذیر می‎سازد. به‏ویژه، ارزش پراکسید (PV) کمیت یا مقدار پراکسید را نشان می‎دهد  که برحسب میلی‎اکی‎والان اکسیژن فعال   ( O2 )  موجود در ۱۰۰۰ گرم نمونه بیان می‎شود.

برای ارزیابی ارزش پراکسید (PV)، سه روش مختلف اتخاذ شده است:

1. یک مونوگراف رسمی توصیف‎شده در فارماکوپه (به‏عنوان مثال، فارماکوپه اروپا، فارماکوپه بریتانیا ، فارماکوپه ایالات متحده )، که حل‏شدن نمونه را در ۳۰ میلی‏لیتر کلروفرم / اسیداستیک گلاسیال یا یخی نسبت ( ۲:۳ ) فراهم می‎آورد ، و افزودن محلول یدید پتاسیم اشباع‎شده (۰.۵ میلی‎لیتر) و تیتراسیون با یک محلول تیوسولفات سدیم بعد از یک دقیقه انجام می‎شود .
2. b)     روش دوم توسط مارتینز تلز و همکاران توصیف می‎شود [۱۱]. که آن همیشه حل‎شدن نمونه را در  30 میلی‏لیتر کلروفرم / اسیداستیک گلاسیال یا یخی با نسبت ( ۲:۳ ) فراهم می‎آورد، و افزودن محلول یدید پتاسیم اشباع‎شده (۰.۵ میلی‎لیتر)، اما تیتراسیون بعد از ۲۴ ساعت انجام می‎شود.
3. روش سوم اخیراً ارائه شده‎است [۱۰]. به‎طورخلاصه، ۲ گرم از مونوکسید گوگرد  که وزنش در یک ارلن ۲۵۰ میلی‏لیتری  سنجیده شده‏است و ۳۰ میلی‏لیتر کلروفرم / اسیداستیک گلاسیال یا یخی با نسبت ( ۲:۳ ) افزوده شدند. سپس ۳۰ میلی‎لیتر محلول یدید پتاسیم اشباع‎شده اضافه شد. ارلن در یک دمای ریفلاکس ۶۰ درجه سانتی‎گراد در دفعات مختلف (۱۸۰ -۵ دقیقه)هم‎زده شد. بعد از این زمان، محلول خنک شد و ۲۵ میلی‎لیتر آب اضافه شد. محلول‎های تیوسولفات سدیم در غلظت‏های مناسب (۰.۰۰۰۱ – ۰.۱ M) برای تیتراسیون استفاده شدند.

در همه تعیین‎ها ارزش پراکسید (PV) از طریق معادلۀ فرمولی زیر محاسبه می‎شود:

(۳)                           

که درآن V_۱  حجم تیوسولفات سدیم برحسب میلی‎لیتر است که برای عمل تیتراسیون استفاده می‎شود، V_۰ حجم تیوسولفات سدیم برحسب میلی‎لیتر است که برای انجام آزمون خالی است، C  غلظت تیوسولفات و M  مقدار نمونه بر حسب گرم است.

اثربخشی ازون ( ازن – اوزون )اسیون (که به‎صورت درصد بیان شده‎است) نسبت مقدار پراکسیداسیون را در نتیجۀ فرایند ازون ( ازن – اوزون )‎سازی نشان‎می‎دهد، همان‎طور که از طریق ارزش پراکسید برای مقدار کل ازون ( ازن – اوزون ) O_۳ بکاررفته در سیستم، تخمین‏زده‏می‎شود. آن از طریق معادلۀ فرمولی زیر محاسبه می‎شود:

(۴)                                

که در آن PVs  ارزش پراکسید نمونه ازون ( ازن – اوزون )‎دار است،PV_۰   ارزش پراکسید نمونه غیراشباع است و OAD  مخفف دوز مصرفی ازون ( ازن – اوزون )  (میلی‏گرم / گرم) است.

۲.۶ اندازه‏گیری  ویسکوزیته

ارزیابی ویسکوزیته یک شیوه مفید است زیرا آن سریع است و می‏تواند آنلاین باشد، یک تخمین  از پیوندهای دوگانه موجود در نمونه را ارائه می‎دهد. در واقع، هرچه‎قدر زمان ازون ( ازن – اوزون )‎سازی بیشتر باشد، ویسکوزیته محصول نیز بیشتر است و آن به‎علت ناپدیدشدن پیوندهای دوگانه است. بعلاوه، روند معمول آن می‎تواند در فراهم‎آوردن ارزیابی کنترل سریع کیفیت در طی تمام فرایند ازون ( ازن – اوزون )‎سازی، و همچنین  در تصمیم‏گیری دربارۀ زمان فرایند برای حاصل‎کردن سطح مطلوب ازون ( ازن – اوزون )‎سازی نمونه  یک ابزار مفید  باشد [۹] .

۳. پاسخ‏های پوستی برای قرارگیری در معرض ازون ( ازن – اوزون ) محیطی

پوست، همراه با مجاری تنفسی، مستقیماً در معرض آلاینده‎های محیطی است که ازون ( ازن – اوزون ) یا O_۳  (یک جزء تشکیل‎دهنده مهم در مه‎ دود فتوشیمیایی) را نیز شامل می‎شود. اگرچه مطالعات زیادی اثرات ازون ( ازن – اوزون ) یا O_۳ را بر روی مجاری تنفسی در حیوانات و انسان‎ها اثبات کرده‎اند [۱۵ – ۱۲]، فقط برخی مطالعات اخیر، اثرات آن‎را روی بافت پوست مشخص کرده‎است که منتشرشده‎است [۲۰ – ۱۶]. پوست شامل دولایه اصلی است، لایه داخلی درم یا (غشاء میانی پوست)  و لایه خارجی اپیدرم یا (روپوست).  لایه داخلی درم متشکل از فیبروبلاست‏ها و زمینه بافت همبند است، و لایه خارجی اپیدرم یا (روپوست) شامل کراتینوسیت‏ها است که به‏تدریج تغییر کرده‎اند تا هسته‏سازی شاخی‏مانند یا قرنیه را  تشکیل دهند که در یک زمینه چربی قرارگرفتند و باهم خارجی‎ترین قسمت اپی‎درم را تشکلیل می‎دهند که لایه شاخی نام دارد [۲۱، ۲۲].  

مطالعات قبلی نشان‏داده است که قرارگیری در معرض O_۳ باعث کاهش هر دو آنتی‏اکسیدان محلول در آب و چربی‎دوست ازقبیل؛ اسید اوریک، اسید اسکوربیک، و توکوفرول می‎شود، واین اصولاً همراه با افزایش در هر دو پارامتر پراکسیداسیون لیپید و اصلاح پروتئین  درخارجی‎ترین لایۀ پوستی است [۱۶، ۱۷، ۲۳].

در مطالعات بعدی، ما همچنین قادر هستیم که‎ اثرات قرارگیری موش بدون مو را در معرض O_۳ نشان دهیم که نه‎تنها این مولکول‎ها سطح آنتی‎اکسیدان‏ها را کاهش وسطح نشانگرهای اکسیداتیو را افزایش می‎دهند، بلکه پاسخ‎های فعال سلولی را نیز تحریک می‏کنند.

این اثرات به‏طور خلاصه به شرح زیر هستند:

۳.۱  تحریک فاکتورهای رونویسی حساس به اکسایش – کاهش یا ردوکس

ازون ( ازن – اوزون ) همانند دیگر چالش‎ها یا تهدیدهای محیطی، قادر است تا فاکتورهای رونویسی حساس به ردوکس  (اکسایش – کاهش) را فعال کند، ازقبیل؛ فاکتور هسته‎ای کاپا B (فاکتورهسته‏ای تقویت‎کنندۀ زنجیرۀ سبک کاپا  از لنفوسیت‎های B  فعال‏شده). این فاکتور رونویسی به‎عنوان یک فاکتور فعال‎کننده برای تعداد زیادی از ژن‏های پیش‎التهابی  (فاکتور رشد تغییردهنده  بتا (TGF𝛽 ) و فاکتور نکروز دهنده تومورآلفا (TNF-α) و اینترکولین – ۸ (IL-8) ) ومولکول‏های چسبندگی سلولی (مولکول‏های چسبندگی داخل سلولی (ICAM) و مولکول‏های چسبندگی سلولی عروقی (VCAM) ) عمل می‎کند. ارزیابی شده‎است که O_۳ قادر است فاکتور هسته‎ای کاپا B را با استفاده از هر دوسیستم برون‏تنی و درون‏تنی فعال کند. تیله و همکاران [۱۶]، با استفاده از کراتینوسیت‏های انسانی جاودانه (سلول‏های HaCaT)، و ازطریق سنجش تغییر تحرک الکتروفورتیک (EMSA) توانستند نشان‎دهند که O_۳  باعث فعال‎سازی فاکتور هسته‎ای کاپا B (NFkB) می‌شود. ازون ( ازن – اوزون ) فعال‎سازی وابسته به دوز فاکتور رونویسی را سبب می‎شود. این اثر به احتمال زیاد به‏وسیله گونه‏های اکسیژن فعال پذیر (ROS) به‏ویژه هیدروژن پراکسید یا آب‏اکسیژنه (H_۲ O_۲)، تعدیل می‎شود،  زیرا این اثر از طریق تولید و تکثیر(انکوبه‏شدن) سلول‏ها با آنتی‎اکسیدان محلول در چربی (توکوفرول) مهار می‎شود.

۳.۲  تحریک پروتئین‏های گرما شوک (HSP) و نشانگرهای التهابی

درنتیجۀ تحریک فاکتورهای رونویسی ، قرارگیری در معرض O_۳ (۰.۸ μg/mL به مدت ۶ روز و ۶ ساعت در روز) بیان ژن نشانگرهای پیش‎التهابی از قبیل آنزیم سیکلواکسیژناز‎-۲ یا (COX-2) را در ساختار همگن پوست  تحریک کرد.

این تحریک همراه با یک افزایش در سطح پروتئین‏های گرما شوک ۳۲ یا ۳۲(HSP) بود که به هم اکسیژناز -۱ (HO -1) نیز معروف است. در این مقاله، ما ابتدا تنظیم مثبت یا افزایشی (HSP) یا پروتئین‏های گرما شوک ۲۷، ۳۲، ۷۰ را در پوست همگن‎شدۀ نوعی موش به‎محض قراگیری در معرض O_۳ نشان می‎دهیم.  27(HSP)  پاسخ‎های زودتر (۲ ساعت ) و بالاتر (۲۰ برابر) را به محض قرارگیری در معرض O_۳   درمقایسه‎با تحریک به‏تاخیر افتادۀ (۱۲ ساعت) پروتئین‏های گرما شوک ۷۰ (HSP) و هم اکسیژناز -۱ یا همان پروتئین گرما شوک ۳۲ نشان‎داد. پروتئین گرما شوک ۲۷ به‎طوربرجسته درلایه سوپرابازال اپی‏درم پوست انسان، بیان شدند، درحالیکه، پروتئین گرما شوک ۷۰ بیشتر در لایه درم پوست نسبت به لایه اپی‎درم بیان می‎شود. این تفاوت‏ها در مکان بیان پروتئین گرما شوک ۲۷ و پروتئین گرما شوک ۷۰ می‏تواند دوره زمانی متفاوت تحریک یا القای این پروتئین‏های استرس را به‏محض قرارگیری درمعرض O_۳  توضیح دهد . بنابراین همان‎طور که بعد از تابش اشعه فرابنفش نشان‎ داده‎شد، ممکن است که اجزاء تولید‎شده زیست‏فعال برای تحریک پروتئین‏های گرما شوک مسئول باشند.

۳.۳  تحریک ماتریکس‏های متالو پروتئیناز (MMPs)

بین سیستم‎های پوستی تغییریافته به‏وسیله آلاینده‏های زیست‏محیطی، ماتریکس متالو پروتئیناز (MMPs) جزو موضوعات اصلی است. درواقع، قرارگیری در معرض O_۳ می‎تواند سنتز و / یا فعالیت آ‏ن‎ها را با نتایج منطقی برروی بازسازی بافت تحت تأثیر قراردهد و التیام بخشد [۲۳، ۲۴ ]. بین انواع ماتریکس متالو پروتئیناز (MMPs)، MMP -2 و MMP – ۹ تنها انواعی هستند که می‎توانند کلاژن نوع چهار در غشاهای پایه را تجزیه‎کنند [۲۵]. MMP -2  درفرایندهای آسیب‎شناسی ، ازقبیل ضایعات پیری پوست ناشی از نور و ضایعات پوستی سرطانی / پیش‎سرطانی پس‎از قرارگیری در معرض اشعه فرابنفش دخالت دارد. همچنین، MMP -2 علاوه بر کلاژن نوع چهار، قادر است بسترهای دیگر ازقبیل ماتریکس‎های متالو پروتئیناز (MMPs) دیگر را نیز تجزیه کند و بنابراین به‏طور غیرمستقیم تجزیه و بازسازی ماتریکس خارج‎سلولی را کنترل می‎کند. MMP – ۹ همانند MMP -2 در پیری پوست انسان [۲۶]، توسعه سرطان [۲۷] و همچنین در دیگر ضایعات پوستی در اثر بیماری های خود ایمنی  از قبیل پسوریازیس و درماتیت الرژیک نقش دارد [۲۸، ۲۹]. در یک مطالعۀ جدید، ما توانستیم نشان‎دهیم که O_۳ قادر است بر فعالیت ماتریکس متالو پروتئیناز MMP اثر بگذارد.به‏احتمال زیاد، تولید مولکول‏های زیست‎فعال علت این فعالیت می‎تواند باشد. همچنین نشان داده‎شده‎است که O_۳ قادر است تولید اکسید نیتریک (NO)  را از طریق فعال‎سازی بیان ژن القایی نیتریک اکسید سنتاز (iNOS) در بافت پوستی تحریک‏کند [۱۸]. وقتی اکسید نیتریک بیش ازحد تولید شود، آن می‎تواند با سوپراکسید ترکیب شود تا پروکسی‏نیترید تشکیل شود که آن می‌تواند ماتریکس‎های متالوپروتئیناز (MMPs) را بخصوص نوع MMP – 9 را فعال کند. بدین‎ترتیب، افزایش استرس اکسیداتیو بعد از قرارگیری در معرض O_۳ بعلاوۀ فعل‎وانفعالات مولکول‏های اکسیژن و نیتروژن فعال، ممکن است مکانیسم اصلی باشد که منجر به فعالیت‏های افزایش‎یافتۀ ماتریکس‏های متالوپروتئیناز در بافت پوست می‎شود. این فعالیت‏های افزایش‎یافته MMPs همچنین می‎تواند ناشی از عدم تعادل بین MMPs وبازدارنده‎های درون‎زای آن‎ها ،که بازدارنده بافتی متالوپروتئینازها (TIMPs) نام‎دارند باشد [۳۰].

درواقع، فعالیت‏های MMPs از طریق بازدارنده بافتی متالوپروتئینازها (TIMPs) تنظیم می‎شود که از طریق تعداد زیادی از انواع سلول‏ موجود در بافت پوستی تولید می‎شوند. حال‎آنکه فعالیت  MMP از طریق قرارگیری در معرض O_۳  تغییرمی‎یابد ، اما سطح بیان هیچ یک از دو بازدارنده‎ بافتی متالوپروتئینازهای TIMP -1  و TIMP-2 تحت تأثیر قرارنمی‎گیرد. عدم تغییر د رسطح‏های بیان  TIMP-1  و TIMP-2 همراه با فعالیت‎های افزایش‏یافته MMPs نشان می‎دهد که O_۳ می‎تواند یک افزایش ویژه را در تجزیۀ ماتریکس سبب شود. ازسوی دیگر، در یک مطالعه تطبیقی، که درآن پوست طبیعی به‏مدت ۲ ساعت در معرض سطح ایده‎آل ازون ( ازن – اوزون ) قرارگرفته‎است ، فقط یک حالت متوسط استرس اکسیداتیو در سطح لایۀ شاخی القا شد، بدون آن‎که یک پاسخ عینی قابل‎رویت تولیدکند.

۳.۴  پاسخ‎های مربوط به سن پوست با قرارگیری در معرض ازون ( ازن – اوزون ): التیام زخم

بهبود زخم یک فرایند مهم در پوست است و معلوم‎ شده‏است که توسط استرس اکسیداتیو تحت تأثیر قرارمی‏گیرد و همچنین با افزایش سن روند بهبود زخم کاهش می‎یابد [۳۲]. اگرچه ترتیب دقیق التیام زخم، پیچیده است، اما التیام زخم پوستی با تغییرشکل کراتینوسیت‏های ثابت که براساس فاکتور سیگنالینگ القایی زخم است، شروع می‎شود وکراتینوسیت‏ها به سلول‏هایی تبدیل می‎شوند که قادرند هم تکثیر و هم مهاجرت کنند. با تغییرشکل یا تبدیل‎، این سلول‎ها انبوهی از مولکول‎ها را بیان می‎کنند که تهاجم ماتریکس بافت پوششی آسیب‎دیده و اپیتلیزاسیون مجدد سطح زخم را بالا می‎برند. التیام زخم تاخیری در سنین سالخورده به‏خوبی توصیف شده‎است [۳۴].

همان‏طور که قبلا ذکرشد، قرارگیری در معرض O_۳ با فعال‏سازی رونویسی فاکتورهسته‎ای کاپا بی یا (NFKB) نیز مرتبط است، که درآن تنظیم پاسخ‏های التهابی و سرانجام بهبود یافتن زخم مهم است. قرارگرفتن در معرض O_۳ سطح‏های فاکتور رشد تغییردهندۀ بتا (TGF – 𝛽 ) را افزایش می‏دهد که یک فاکتور مهم در بازسازی بافت محسوب می‎شود [۳۵، ۳۶]. ما می‎توانیم به‎طور مختصر بیان‏کنیم که هنگامی که O_۳ به عنوان یک اکسیدکننده عمل می‏کند، می‎تواند بهبود زخم را تحریک کند، اما آن می‏تواند در” وضعیت بالارفتن سن و پیرشدن”  به‏علت استرس اکسیداتیو افزایش‎یافتۀ وابسته به غلظت زیان‎آور و مضر باشد . بنابراین، این جنبه‏ها هم دلالت‎های عملی و هم زیست‎شناختی دارند که به بررسی‎های بیشتری نیازدارند.

دریک مطالعۀ اخیر، ما اثرات زیان‏آور O_۳ را بر روی التیام زخم پوستی  در حیوانات سالخورده نشان‏دادیم. درواقع، وقتی یک موش بی‏مو جوان (۶- هفته‏ای) و موش بی‏مو پیر (۱۸ -ماهه) بعد ازآنکه  با زخم‏های برشی کاملاً ضخیم  در معرض  𝜇g/mL 0.5  ازون ( ازن – اوزون ) به‏مدت ۶ساعت در روز قرارگرفتند، به‎طورقابل‎توجهی  میزان بسته‏شدن زخم در ‏گروه سنی سالخورده به تأخیر افتاد. ما همچنن نشان دادیم که در طی مرحله آخری التیام زخم،  القا پروتئین و اکسیداسیون لیپید به‏عنوان تغییرات در اکسیداسیون پروتئین‏ (کربونیل‏ها) و  پراکسیداسیون لیپیدی (۴- هیدروکسی نونئال، ترکیبات HNE) در یک موش پیر درمقایسه با یک موش جوان ارزیابی می‎شود.   

منوط برسن موش قرارگیری درمعرض O_۳ اثرات مختلفی دارد. درواقع، به‎طرزچشمگیری بسته‎شدن زخم و بهبود آن در موش پیر به تاخیر می‏افتد، درحالیکه در موش جوان ، درچند روز اول در معرض O_۳ ، روند بهبود سریع می‎شود. این ممکن است به‏دلیل خواص ضدمیکروبی O_۳ باشد، همان‏طور که نشان‏داده شده‎است کاربرد ازن‎سازی تحت فشارآب پاکسازی سریع زخم را از توده‏های پیونکروتیک فراهم‎می‎آورد، حذف عفونت را ترفیع می‏بخشد و اساساً دورۀ درمان را در بیماران کوتاه می‎کند [۳۷]. اخیراً درمان‎های بالینی که از اکسیژن درمانی هایپرباریک استفاده می‏کنند نشان می‏دهد که تنش اکسیژن افزایش‎یافته در جای زخم، شکل‏گیری بافت گرانوله زخم را افزایش می‎دهد، بسته‏شدن زخم راتسریع می‏کند و به بهبودی در التیام زخم پوستی ضعیف کمک می‏کند [۳۸]. بنابراین، روند تسریع‏یافته بهبود زخم در جمعیت جوان نشان‏می‎دهدکه آن می‎تواند به‏خاطر کاهش یافتن عفونت باکتریایی  و/یا افزایش تنش اکسیژن به‏وسیلۀ قرارگیری منطقۀ زخم  در معرض O_۳ باشد.

همچنین دراین‏ مورد یکی از روندهای محرکۀ ممکن برای اثر O_۳ در التیام زخم می‎تواند تعدیل کردن یا مدولاسیون فاکتورهسته‏ای کاپا B  (NFKB) باشد. به‎طورقابل توجهی، ارتباط اثر – دوز بین سطح استرس اکسیداتیو و فاکتور هسته‏ای کاپاB   یا (NFKB) یک پروفایل دوفازی را نشان می‏دهد: درحالی‎که سطح‏های متوسط استرس، فاکتورهسته‏ای کاپا B یا (NFKB) را از طریق مکانیسم مستقل کیناز IKB فعال می‏کند، نشان داده‏شده‎است که سطوح بسیار بالای استرس اکسیداتیو فعال‎سازی فاکتورهسته‏ای کاپا B یا (NFKB) را از طریق مسدودکردن فسفوریلاسیون IkB𝛼 مهار می‏کند [۳۹]. یک توضیح احتمالی  برای اثر متمایز در حیوانات پیرتر این‏است‏که سطح استرس اکسیداتیو تولید‏شده به‏وسیلۀ قرارگیری در معرض O_۳ همراه با عامل پیری باعث سطح‏هایی از استرس اکسیداتیو می‎شود که فسفوریله شدن پروتئین  IkB𝛼 را مهار می‎کند و به‏موجب آن فعال‏سازی فاکتورهسته‏ای کاپا B یا (NFKB) را کاهش می‏دهد. این یافته با آنچه که قبلاً ذکرشد مرتبط است و آن این‏است که قرارگیری در معرض O_۳ کاهش آنتی‎اکسیدان‏های پوست را سبب می‏شود.

همچنین این تفسیر به‏وسیلۀ داده‎هایی از فاکتور رشد تغییردهندۀ بتا یا TGF-𝛽 تقویت می‏شود که آن یک تعدیل‏کنندۀ مهم بازسازی بافت است که هم با وضعیت فاکتورهسته‏ای کاپا B یا (NFKB) و همچنین با سطوح استرس اکسیداتیو درطی کل روند التیام زخم مرتبط است [۴۰]. سطوح کاهش‏یافتۀ TGF-𝛽 در قرارگیری موش پیر هم در معرض هوا و هم درمعرض ازون ( ازن – اوزون ) و همچنین القا پایین TGF-𝛽 از طریق قرارگیری درمعرض O_۳ در حیوانات پیرتراشاره براین‎نکته دارد که تاخیرهای برجسته در التیام زخم ممکن است مربوط به نقص‎های وضعیت فاکتورهسته‏ای کاپا B یا (NFKB) وابسته به فاکتور رشد تغییردهندۀ بتا یا TGF-𝛽 و همچنین سطوح سیگنالینگ استرس اکسیداتیو و TGF-𝛽 در موش پیر در طی مرحله آخری التیام زخم باشد.

۳.۵ کاربردهای موضعی ازون ( ازن – اوزون )

برای آگاهی بهتر ما، اولین کاربرد ازون ( ازن – اوزون ) گازی‎شکل در طی جنگ جهانی اول بود که برای درمان سربازان آلمانی که‎ به گانگرن گازی ناشی از عفونت‎های کلستریدیوم بی‎هوازی مبتلا بودند استفاده شد [۴۱، ۴۲]. در سال ۱۹۳۶ ، دکتر P . اوبورگ با استفاده از یک لوله فلزی، اولین کسی بود که دمش ازون ( ازن – اوزون ) / اکسیژن گازی را به رکتوم برای درمان کولیت مزمن یا ورم مخاط روده بزرگ ، راگادیس و فیستوول بکاربرد. این روش خیلی تجربی و غیردقیق بود وامروزه بیشتر توسط پزشکان کوبایی استفاده می‎شود. درسال ۱۹۷۳، یک دندانپزشک سویسی ، E.A.  فیش (۱۸۹۹ – ۱۹۶۶) بر این‎عقیده بود که از این روش در حرفه خود استفاده کند و، با یک چرخش سرنوشت،  او توانست دکتر E پائر را (۱۸۷۱ – ۱۹۴۶) که یک جراح بود و از پالپیت گانگرنوز دردناک در دندان رنج می‌برد را درمان کند. پائر خیلی علاقه‏مند شد که این اثر ازون ( ازن – اوزون ) را در حرفه جراحی خود استفاده کند [۴۳] بعداً، ورکمیستر [۴۴] در استفاده از ازن گازی در درمان  زخم‏های پوستی مختلف مهارت یافت که این زخم‏های ناشی  ازبیماری‏های  آترواسکلروزیس یا بیماری عروق کرونر، دیابت و شیمی‎درمانی را با استفاده ازهر دو روش  کیسه پلی‏اتیلن برای بستن پا (سیستم کیسه هوا) و استفاده از یک لیوان بادکش مقاوم به ‎ازون ( ازن – اوزون ) در مناطق دیگر پوست درمان کند. درکاربردهای قبلی از گاز فقط برای بادکردن کیسه که حاوی آب مقطر بود استفاده می‎شد. سیستم ثابت بود و بعد از ۲۵ – ۲۰ دقیقه گاز آسپیره یا دمیده می‎شد و از بین می‎رفت. غلظت‏های O_۳ بین مقدارهای بالا mL/ 80 𝜇g  در زخم‏های چرکی و در غلظت‏های پایین   𝜇g/mL 10 برای زخم‎هایی که به تدریج بهبود یافته‎بودند، متغیر بود. زیرا غلظت بیش‎ازحد ازون ( ازن – اوزون ) می‏توانست برای التیام زخم‏ها زیان‏آور باشد. ازآنجا که سیستم لیوان بادکش یک ورودی ویک خروجی داشت، ورکمیستر توانست بفهمد که یک جریان مداوم گاز با یک کاهش نسبتاً کم اتساع عروق را درناحیه زخم افزایش می‎دهد. او با استفاده از هردوسیستم بسیاری از زخم‏های خیلی شدید و حتی علاج‏ناپذیر را بین ۲۰۰ – ۵۰ روز درمان کرد. قابل ذکراست که ازون ( ازن – اوزون ) گازی فقط در یک کیسه‏ای که از بخارآب اشباع بود خوب کار می‏کرد زیرا  ازون ( ازن – اوزون ) باید در آب سطحی یا مادۀ مترشحه  حل شود تا به‎طور مؤثر واکنش دهد. پوست نرمال و طبیعی هیچ آسیبی را در طی درمان متحمل نمی‎شود. امروزه این روش‏ها هنوز استفاده می‎شوند و آن‏ها تا حدودی سخت هستند و باید بسیار احتیاط و مراقبت شود تا از آلودگی هوا جلوگیری شود.

هنوز این سؤال باقی‏است که روغن‏های ازون ( ازن – اوزون )‏دار چگونه عمل می‏کنند . احتمالاً، وقتی تری‎ازون ( ازن – اوزون )ید پایدار در تماس با مادۀ مترشحۀ گرم ناحیۀ زخم قرارمی‎گیرد، آن به آرامی به پراکسیدهای مختلف تجزیه می‎شود، که به راحتی در آب حل می‎شوند، احتمالاً تولید پراکسید هیدروژن می‎تواند فعالیت ضدعفونی‏کننده و تحریک کننده را ایجاد کند. اگر آن صحیح باشد، این استدلال براین اشاره دارد که ما باید آماده‏سازی‏های تیترشده یا عیاردار با غلظت‏های بالا ، متوسط و پایین داشته‏باشیم تا به‏ترتیب در طی فاز سپتیک التهابی یک ، فاز ترمیم مجدد دو ، و فاز بازسازی سه استفاده شوند [۲]. این فازها با تغییر سریع انواع سلولها مرتبط هستند که  فاکتورهای رشد و سیتوکین‎ها را آزاد می‏کنند تا روند پیچیده التیام را تعدیل کنند.

یک روش جایگزین برای درمان زخم پای دیابتی استفاده از اکسیژن‎درمانی هایپرباریک است (HOT) ، اما  این مورد با معایبی همراه است یک عیب آن فقط استفاده  ازهایپرباریک اکسیژن است و دیگری نیاز به حضور بیمار درمحفظه‏ای پرفشار به ‏مدت ۲ ساعت است. نتایج درمانی از کاربرد ازون ( ازن – اوزون ) موضعی بسیار معتدل‏تر است، به‏ویژه وقتی آن یک اتاقک کوچک یا محفظه‏ای را شامل می‎شود که در آن دما از لحاظ ترموستاتیکی کنترل‏شده است. ولیکن این‏روند، نیازمند زمان‏های آزاد قابل‏توجه است و اگر پمپ مکش دردسترس نباشد، آن می‎تواند هوای اتاق عملیات اکسیژن درمانی  را آلوده کند، به‎خاطر این دلایل برای پاک‎سازی و ضدعفونی‏کردن عفونت‎ها و زخم‎های پوستی ومخاطی که از علت‎های زیادی (از قبیل، ضربه، ایسکمی  و سوختگی) ناشی می‎شوند، آن به نظرمی‎رسد که استفاده یک‎بار از آب ازن‏دار تازه و سپس روغن ازون ( ازن – اوزون )‏دار به‎ویژه در هنگام شب و در شرایط استراحت بهتر باشد.

روند ازون ( ازن – اوزون )‎سازی آب نیازمند غلظت‏های دوگانۀ  گاز ازون ( ازن – اوزون ) و آب مقطر می‎باشد که مقدار آن‏ها در محدودۀ ۲۰ تا ۱۰۰ میکروگرم / میلی‎لیتر می‏باشد  تا بازده نهایی آن‏ها به ترتیب،به   5 تا ۲۵   میکروگرم / میلی‎لیتر برسد.ازون ( ازن – اوزون ) به‏طور مستقیم در آب وارد می‎شود و گاز اضافی ازمیان یک دستگاه آبگیری می‏گذرد و سپس از میان یک دستگاه تخریب‏کننده عبور می‎کند. منوط بر حجم آب و جریان گاز، یک دوره ازون ( ازن – اوزون )‏سازی ۲۰ – ۵ دقیقه‎ای کافی است تا آب را با ازون ( ازن – اوزون ) گازی اشباع کند. درواقع، اگر آب فوق خالص باشد، ازون ( ازن – اوزون ) به طورفیزیکی در غیاب واکنش‏های شیمیایی حل می‎شود و اگر در یک بطری شیشه‏ای بسته با سرپوش تفلونی نگه‎داری شود، غلظت آن فقط بعد از ۳۰۰ ساعت در دمای ۰ درجه‎ سانتی‏گراد نصف می‎شود، ولیکن در دمای ۲۰ درجه سانتی‏گراد ، زمان نصف‏شدن غلظت در حدود ۱۰ ساعت است [۴۵]. باید توجه داشت که آب مقطر یک‏بار تقطیر تجزیۀ سریع ازون ( ازن – اوزون ) را امکان‎پذیر می‎سازد و آن عملی نیست.  توصیه می‌شود که بطری در دمای ۴ درجه ‎سانتی‏گراد نگهداری شود و همیشه سرپوش آن خیلی سریع بسته شود. و بهتر است که به سیستم سوپاپ مجهز باشد تا از خسارات  گاز پیشگیری شود. طرح یک روند برای حفظ غلظت ازون ( ازن – اوزون ) برای زمان‎های طولانی مفید خواهدبود و ما روی روند ممکن تحقیق می‎کنیم. به‎عبارت دیگر، ازون ( ازن – اوزون )‎سازی هر دو روغن آفتابگردان و زیتون نیازمند زمان بسیار طولانی‎تر و روندی است که لازم است برحسب جریان گاز، غلظت ازون ( ازن – اوزون )، حجم روغن و دما  استانداردسازی شود. همان‏طورکه اخیراً بررسی شد، دست‎کم ۲۰ نوع از روغن‎های گیاهی برای ازون ( ازن – اوزون )‎سازی ثبت‎ شده‌اند اما تاکنون  غیرممکن است که سود / هزینه مربوط به آن‏ها را مشخص کرد [۴۶]. دراین‎مرحله، بعد از ارزیابی چندین معیار فیزیکوشیمیایی، پایداری، اثربخشی، و هزینه، به‎نظر می‎رسد که روغن کنجد در مقایسه با روغن‎های دیگر مزایای بیشتری دارد.

آب و روغن‎های ازون ( ازن – اوزون )‎دار چگونه و کی استفاده می‎شوند؟ دامنۀ زخم‏های مزمن از زخم پای دیابتی تا زخم‏های عمیق و متعفن که از اترواسکلروز رگ‏های اندام تحتانی، ضربه و سوختگی‎ها ناشی می‎شوند متغیر است. بعلاوه،  داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی وشیمی‎درمانی ویا سوء‎تغذیه باعث ایجاد آبسه‏ها، فیستول و شقاق رکتوم، زخم‏های بستر، جوش‏های دردناک، و عفونت استخوان می‎شوند که سخت درمان می‎شوند و اغلب بعد از درمان‏های طولانی‏مدت بهبود نمی‏یابند. تقریباً درحدود ۷ میلیون بیمار در ایالات متحده از زخم‏ها متأثر هستند که سالانه درحدود ۲۵ میلیارد دلار هزینه دربرمی‎گیرد. انواع مختلف فاکتورهای ضدعفونی‏کنندگی، ضدقارچی، ضدباکتریایی،ضد پروتوزوآیی و رشدی بندرت اثربخش هستند زیرا متابولیسم مختل‎شده و هیپوکسی موضعی مشخص نشده‎اند. چند روش دیگر از قبیل خلا درمانی یا وکیوم تراپی [۴۷ ،۴۸]، لارودرمانی [۴۹] و ابزارهایی برای فراهم‏آوردن اکسیژن درمانی موضعی  در یک شرایط بالینی ارائه شده‏اند و به‎شکل‎متغیر کاربرد دارند.  روش آخر معقولانه به‏نظر می‎رسد و اکسیژن‎رسانی را افزایش می‏دهد و برای فعال‏سازی متابولیسم و تکثیر سلولی بافت‎های ایسکمیک که ناشی ازکاهش خونرسانی به عضله قلب است مفید می‎باشد [۵۰ -۵۲]. ولیکن آن محدودیت‏های چشمگیری دارد زیرا آن با کمینه  فعالیت ضدعفونی کنندگی و تعدیل و بهبود بخشیدن به مکانیسم‏های آسیب‎شناسی اساسی، یک درمان سخت به‎نظر می‎رسد.

مبحث دیگر موردتوجه مهم، آسیب‏شناسی مخاط واژن است. اگرچه به‎ندرت کشنده است، (مانند سندرم شوک سمی ناشی از تامپون جاذب فراموش‎شده)، اکثریت زنان از لحاظ فیزیکی و فیزیولوژیکی اغلب از یک تعداد عفونت‏هایی که ازچندین عوامل بیماری‎زا ناشی می‏شوند رنج می‏برند از قبیل : نایسریا گونوره‎آ، تریکوموناس واژینالیس، کاندیدا آلبیکانس، ویروس‏های هرپس نوع ۲ (HV -II)، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ، ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)، اغلب به‏علت مقاربت جنسی محافظت‏نشده، تغییردر شریک‏های جنسی و تغییرات هورمونی فیزیولوژیکی  در طی یائسگی ناشی می‎شوند. درحدود ۲۰ میلیون آمریکایی مبتلا به ویروس ناراحت‏کننده هرپس نوع ۲ (HV -II)،  و تعداد ۴۰ میلیون نفر به  ویروس پاپیلومای انسانی دستگاه تناسلی همراه با زگیل‏ها و خطر قریب الوقوع سرطان دهانه رحم مبتلا هستند. بعلاوه، عفونت‏های فرصت طلب ایمپلنت درمان را دشوار می‏کند. متاسفانه داروهای ارتودوکس گران هستند و خیلی مفید نیستند زیرا عوامل بیماری‎زا مقاوم به دارو و اثرات جانبی مطلوبیت آن‏ها را محدود می‏کند. تا به حال هنوز داروهای رسمی استفاده موضعی ازون ( ازن – اوزون ) و مشتقات آن را در درمان قبول نکرده‎است زیرا سودمند نیستند و هیچ آزمایش بالینی گسترده درمجله‏های داوری – همتا منتشر نشده است: درمان فقط با دستان متخصصین صورت می‏گیرد و نتایج به‏صورت حکایت باقی‏مانده است. کاربرد پرنترال یا تزریقی ازون ( ازن – اوزون )، که همچنین به‏عنوان ازون ( ازن – اوزون ) درمانی شناخته شده‏است، به‏عنوان داروی کمکی خیلی مفید است و انجام آن برحسب خودکاردرمانی کوچک و بزرگ سنتی ازون ( ازن – اوزون )‏دار آسان است [۵۳]. وجهیت آخری با موفقیت برای حذف عود عفونت‏های ویروس هرپس نوع ۱ و۲ استفاده شده‎است. اما، درمان موضعی ضروری است واز طریق آبیاری یا شستشوی واژن با آب ازون ( ازن – اوزون )‎دار تازه و استفادۀ رحم‎بندها یا پساری‏های روغن ازون ( ازن – اوزون )‏دار واژینال در شب انجام می‎شود. در طی درمان طولانی‏مدت، ترکیبات ازن‏دار حذف هر عامل بیماری‏زا را امکان‏پذیر می‎سازد. تا کنون هیچ مقاومتی به ازون ( ازن – اوزون ) نشان داده نشده‏است. کرم‏ها حاوی روغن‏های ازون ( ازن – اوزون )‏دار هستند که می‏تواند ۴ – ۳ بار درروز برای نواحی خارجی دستگاه تناسلی و همچنین زخم‎ها وعفونت‏های راست روده استفاده شود.

همان‏طور برای عفونت‏های دهانی، (آفت، ویروس هرپس نوع ۱ ،عفونت‏های فرصت‎طلب، یا آکنه) اولین کاربردهای ممکن پمادهای ازن‏دارهستند که با کمینه‏کردن انتشارعامل بیماری‎زا و افزایش گردش خون مویرگی  می‎توانند متورم‎شدن را کاهش ‏دهند، عامل بیماری‏زا را ازبین ببرند و بهبود سریع را امکان‎پذیر سازند.

آخرین موضوع اما مهم ، آزمایشات بالینی در عفونت قارچی پای ورزشکاریا قارچ درماتوفیت تنیا پدیس و همچنین عفونت‏های قارچی ناخن [۵۴، ۵۵]، که اخیراً انتشاریافته‎است  مفیدبودن روغن آفتابگردان ازون ( ازن – اوزون )‎دار را نشان داده‎است.

۳.۶ نتیجه‏گیری

درحال حاضر، با توجه به اقزایش چشم گیر انواع بیماری های خود ایمنی با تظاهرات پوستی از جمله پسوریازیس و… و  عفونت‏های مقاربتی، به‏خصوص دربین افراد جوان، در سراسر جهان  به‏طورفزاینده‏ای شایع است و بنابراین یک درمان مؤثر و مناسب با ترکیبات ازون ( ازن – اوزون )‏دار خیلی مقرون به‏صرفه و دارای ارزش اجتماعی خواهدبود چزا گه عوارض کورتن ها و انتی بیوتیک ها بسیار شدید و مادام العمر هستند . همچنین ، افراد مسن انواع زخم‏ها وجراحت‏ها را متحمل شده‏اند که، برخی از آن‏ها هرگز بهبودنیافتند، و زندگی را رنج‎آور ساخته‏اند. امید این است که مقالۀ حاضر پزشکی رسمی را برای این پیشرفت اطلاع‎رسانی کند و برنامه‎ریزی کردن آزمایشات بالینی مناسب را تشویق کند تا اثربخشی کامل ازون ( ازن – اوزون )‏درمانی را از طریق داروی مبتنی بر شواهد نشان دهد.